Tekst'ar'o de Esperant'o

Unu tekst'o el kolekt'o de Esperant'a'j tekst'o'j

Ifigeni'o en Taŭr'id'o

Dram'o en kvin akt'o'j

La tekst'o'n origin'e en'komput'il'ig'is kiel skan'it'a'j'n bild'o'j'n ĉe https://www.onb.ac.at/eo/bibliothek/sammlungen/kolekto-por-planlingvoj/digitaj-dokumentoj/ludwik-l-zamenhof/ la Aŭstra Nacia Biblioteko (Österreichische Nationalbibliothek)

Proksim'um'a traduk'o'jar'o: 1908

Kre'is la Esperant'a'n tekst'o'n: Zamenhof

La skan'it'a'j'n tekst'o'bild'o'j'n trans'form'is en tekst'o'n Bertilo Wennergren.

Person'o'j:

Lok'o de ag'ad'o: arb'ar'et'o antaŭ la templ'o de Diano.

IFIGENIO En Taŭr'id'o.

Akt'o Unu'a.

Scen'o Unu'a.
IFIGENIO (sol'a).

Al vi'a ombr'o, pint'o'j mov'iĝ'em'a'j
De l’ dens'a kaj antikv'a arb'ar'et'o,
Al la sankt'ej’ kviet'a de l’ di'in'o
Ankoraŭ nun kun trem'a sent’ mi ir'as,
Simil'e kiel la unu'a'n foj'o'n:
Ne pov'as mi al vi al'kutim'iĝ'i.
Jam mult'a'j'n jar'o'j'n mi'n ĉi tie kaŝ'as
Plej alt'a vol'o, kiu'n mi obe'as;
Mi tamen ĉiam sent'as mi'n nur fremd'a.
Ĉar ve! trans'mar'e est'as mi'a'j kar'a'j!
Mi long'a'j'n tag'o'j'n star'as sur la bord'o,
Serĉ'ant'e per la kor’ la Grek'a'n land'o'n;
Al mi'a'j ĝem'o'j nur per surd'a'j ton'o'j
Respond'as la ond'eg'o'j de la mar'o.
Ho ve al tiu, kiu dev'as viv'i
For de l’ ge'patr'o'j kaj de la ge'frat'o'j!
Mal'ĝoj'o al li rab'as la feliĉ'o'n;
For'vag'as flank'e'n ĉiam li'a'j pens'o'j
Al la ge'patr'a dom'o, kie sun'o
Al li aper'is la unu'a'n foj'o'n,
Kaj sam'dom'an'o'j ĉiam pli kaj pli
En lud'o al'lig'iĝ'is reciprok'e.
La di'o'j'n mi ne juĝ'as; tamen ver'e
Plend'ind'a est'as stat'o de vir'in'o.
En dom'o kaj milit’ la vir'o reg'as,
En fremd'a land’ li ankaŭ al si help'as;
Li la posed'o'n, li la venk'o'n ĝu'as,
Eĉ li'a mort'o est'as mort'o glor'a.
Sed la vir'in'o'n ĉio ĉirkaŭ'bar'as!
Eĉ krud'a'n edz'o'n obe'ad'i est'as
Por ŝi ne sol'e dev'o, sed konsol'o;
Sed kiel mizer'eg'a ŝi far'iĝ'as,
Se en fremd'land'o'n pel'is ŝi'n la sort'o!
Ĉi tie Toas, nobl'a vir'o, ten'as
Mi'n en katen'o'j sankt'a'j, tamen sklav'a'j.
Kun hont'o mi konfes'as, ke mi serv'as
Al vi, di'in'o, mi'a sav'int'in'o,
Nur kontraŭ'vol'e! Tamen mi'a'n viv'o'n
Al vi dediĉ'i dev'us mi liber'e!
Al vi, Diano, ĉiam mi esper'is,
Ankoraŭ nun esper'as mi sen'ĉes'e.
Vi mi'n, fil'in'o'n de plej grand'a reĝ'o,
En vi'a'n sankt'a'n am'a'n brak'o'n pren'is,
Por sav'i de la mort'o. Ho, di'in'o,
Se tiu'n grand'a'n vir'o'n, kiu'n vi
Turment'is, postul'ant'e la fil'in'o'n,
Kaj li al vi ofer'is la plej kar'a'n,—
Se la Agamemnonon di'simil'a'n
Vi de la Troj'a'j mur'o'j dis'bat'it'a'j
Ven'ig'is glor'e en patr'uj'o'n li'a'n,
Se vi al li konserv'is la edz'in'o'n,
Elektron kaj la fil'o'n, la trezor'o'j'n:
Vi ankaŭ mi'n re'don'u al la mi'a'j
Kaj mi'n, sav'int'e de la mort'o, sav'u
De l’ ĉi-tie'a viv'o, du'a mort'o!

Scen'o Du'a.

IFIGENIO. ARKAS.

ARKAS.

Mi'n send'as ni'a reĝ'o, li esprim'as
Salut'o'n al pastr'in'o de Diano.
Hodiaŭ por mir'ind'a'j nov'a'j venk'o'j
Taŭr'id'o dank'as si'a'n patron'in'o'n.
Mi ven'as antaŭ reĝ'o kaj arme'o
Kun la raport’, ke ili proksim'iĝ'as.

IFIGENIO.

Akcept'o'n dec'a'n ni al ili far'os,
Kaj la di'in’ atend'as kun favor'o
La ofer'don'o'n el la man’ de Toas.

ARKAS.

Se ankaŭ la rigard'o de l’ pastr'in'o,
De l’ respekt'at'a sankt'a virg'ul'in'o,
Nun est'us pli seren'a kaj pli lum'a,
Ĝi est'us bon'a sign'o por ni ĉiu'j!
Mal'ĝoj’ kaŝ'it'a tamen ĉiam kovr'as
Mister'e vi'a'n kor'o'n. Jam tre long'e
El vi'a brust'o van'e ni atend'as
Vort'et'o'n de konfid'o. De l’ moment'o,
En kiu mi ĉi tie vi'n ek'kon'is,
Rigard'o vi'a ĉiam mi'n trem'ig'as;
Kaj kvazaŭ en'forĝ'it'a per fer'aĵ'o,
Anim'o vi'a kaŝ'as si'n profund'e.

IFIGENIO.

Mi est'as ja orf'in'o el'pel'it'a.

ARKAS.

Ĉu vi ĉi tie sent'as vi'n tiel'e?

IFIGENIO.

Ĉu pov'as fremd'a land’ far'iĝ'i hejm'o?

ARKAS.

Por vi la hejm'o ja far'iĝ'is fremd'a.

IFIGENIO.

Pro tio ĝust'e sang'as mi'a kor'o.
En la komenc'o de l’ jun'ec'o, kiam
Apenaŭ la anim'o al'lig'iĝ'is
Al la ge'patr'o'j kaj al la ge'frat'o'j
Kaj harmoni'e el mal'nov'a baz'o
Plant'id'o'j nov'a'j ĉarm'e kresk'is supr'e'n,
Ha, tiam mi'n mal'ben’ ne mi'a'kaŭz'a
Subit'e kapt'is kaj mi'n apart'ig'is
De la am'at'o'j kaj per fer'a man'o
La ĉarm'a'n lig'o'n ŝir'is. Flug'is for
La ĝoj'o de l’ jun'ec'o, la ĝu'ad'o
De la unu'a'j jar'o'j. Eĉ sav'it'a,
Mi est'is jam nur ombr'o; la gaj'ec'o
De l’ viv’ en mi neniam plu re'flor'os.

ARKAS.

Se vi vi'n nom'as tiel mal'feliĉ'a,
Mi pov'as ankaŭ nom'i vi'n sen'dank'a.

IFIGENIO.

Vi dank'o'n ĉiam hav'as.

ARKAS.

Sed ne tiu'n
Sincer'a'n, kiu log'as bon'farad'o'n,
Gaj'ec'o'n, kiu al la mastr'o montr'as
Kontent'a'n viv'o'n kaj am'ant'a'n kor'o'n.
Memor'u, kiam antaŭ mult'a'j jar'o'j
Mister'a sort’ al'port'is vi'n ĉi tie'n,
Ho, tiam vi'n, don'it'a'n de la di'o'j,
Renkont'is Toas kun respekt’ kaj am'o;
Amik'e vi'n akcept'is tiu bord'o,
Pri kiu kun terur'o ĉiam pens'as
Fremd'ul'o'j, ĉar neniam antaŭ vi
Fremd'ul’ en ni'a'n regn'o'n pov'is ven'i,
Se li ne vol'is laŭ antikv'a mor'o
Sur la ŝtup'ar'o sankt'a de Diano
Tuj fal'i kiel sang'a ofer'don'o.

IFIGENIO.

Liber'e spir'i ne signif'as viv'i.
Ĉu est'as viv'o, se sur unu lok'o,
Kiel spirit'o ĉirkaŭ si'a tomb'o,
Mi dev'as nur funebr'i? Ĉu ĝi est'as
Natur'a, gaj'a kaj konsci'a viv'o,
Se ĉiu tag'o, van'e tra'sonĝ'it'a,
Prepar'as ni'n al tiu'j griz'a'j tag'o'j,
El kiu'j sur mal'gaj'a bord’ de Let'o
Konsist'as la est'ad'o de l’ mort'int'o'j?
Sen'cel'a viv'o est'as fru'a mort'o;
Jen est'as mi'a plej vir'in'a sort'o.

ARKAS.

Pardon'as mi la nobl'a'n fier'ec'o'n,
Pro kiu al vi mem vi ne sufiĉ'as;
Mi vi'n bedaŭr'as, ĉar la tut'a'n ĝu'o'n
De l’ viv’ ĝi de vi rab'as. Ĉu neni'o'n
De vi'a ven'o vi ĉi tie far'is?
Sed kiu do la reĝ'o'n seren'ig'is?
Kaj kiu per bon'kor'a admon'ad'o
For'ig'is la antikv'a'n kruel'aĵ'o'n,
Ke ĉiu fremd'a dev'is si'a'n viv'o'n
Sur la altar'o de Diano perd'i?
Kaj la kapt'it'o'j'n kiu tiel oft'e
De cert'a mort’ re'send'is al patr'uj'o?
Kaj ĉu, anstataŭ flam'i per koler'o
Pro perd'o de antikv'a'j ofer'don'o'j,
Diano ne aŭskult'is vi'a'n preĝ'o'n?
Kaj ĉu ne ĉirkaŭ'flug'as la arme'o'n
La venk'o kaj eĉ antaŭ ĝi rapid'as?
Ĉu ne pli bon'a'n sort'o'n ĉiu sent'as
De l’ temp’ kiam la reĝ'o, ĉiam saĝ'a
Kaj brav'a, nun sub vi'a efik'ad'o
Far'iĝ'is ankaŭ mol'a, favor'kor'a,
Al ni facil'ig'ant'e ni'a'n dev'o'n
De la silent'a obe'ad'o? Tio'n
Vi nom'as sen'cel'ec'o, se de vi
Sur mil'o'j'n dolĉ'e gut'as la balzam'o?
Se al popol’, al kiu Di’ vi'n don'is,
Vi est'as nov'a font'o de feliĉ'o
Kaj don'as sur la bord'o de la mort'o
Al la fremd'ul'o sav'o'n kaj re'ven'o'n?

IFIGENIO.

Mal'grand'a far'it'aĵ'o mal'aper'as
Ĉe la rigard'o, kiom far'i rest'as.

ARKAS.

Ĉu dec'as tro mal'ŝat'i si'a'j'n far'o'j'n?

IFIGENIO.

Mal'bon'e est'as si'a'j'n far'o'j'n pes'i.

ARKAS.

Fier'e ver'a'n ind'o'n tro mal'ŝat'i
Aŭ pro valor’ mal'ver'a tro si'n laŭd'i—
Egal'e ambaŭ est'as mal'laŭd'ind'a'j.
Ho, kred'u vi al la parol’ de vir'o
Si'n'don'a kaj honest'a: se hodiaŭ
La reĝ’ al vi parol'os, facil'ig'u
Al li la task'o'n dir'i si'a'n pens'o'n.

IFIGENIO.

Vi mi'n mal'trankvil'ig'as. Mi jam oft'e
De li propon'o'n tim'is kaj evit'is.

ARKAS.

Pri'pens'u vi'a'j'n ag'o'j'n kaj profit'o'n!
De l’ temp'o, kiam li la fil'o'n perd'is,
La reĝ'o al mal'mult'a'j jam konfid'as,
Kaj eĉ al tiu'j mal'pli ol antaŭ'e;
Suspekt'e nun en ĉiu nobel'id'o
Li vid'as hered'ant'o'n de la regn'o,
Li tim'as sen'konsol'a'n mal'jun'ec'o'n
Kaj ebl'e eĉ ribel'o'n, fru'a'n mort'o'n.
La skit'o'j ne tre ŝat'as parol'ad'o'n,
Des pli la reĝ'o. Li, kiu kutim'is
Nur ag'i kaj ordon'i, li ne sci'as
La art'o'n al'direkt'i parol'ad'o'n
De mal'proksim'e lert'e ĝis la cel'o.
Al li la task'o'n ne mal'facil'ig'u
Per re'ten'iĝ'o aŭ eĉ per intenc'a
Ne'kompren'ad'o. Ir'u komplez'em'e
Du'on'o'n de la voj’ al li renkont'e!

IFIGENIO.

Akcel'i tio'n, kio mi'n minac'as?

ARKAS.

Aspir'o'n li'a'n nom'as vi minac'o?

IFIGENIO.

Jes, ĝi por mi la plej terur'a est'as.

ARKAS.

Por li'a amik'ec’ konfid'o'n pag'u!

IFIGENIO.

Se li mi'n liber'ig'os de la tim'o.

ARKAS.

De'ven'o'n vi'a'n antaŭ li ne kaŝ'u.

IFIGENIO.

Pastr'in'o dev'as est'i sekret'em'a.

ARKAS.

Sekret'o antaŭ reĝ’ ne dev'as est'i;
Kaj kvankam li ne tuj postul'as, tamen
En si'a grand'a kor'o li ĝi'n sent'as,
Ke vi tre zorg'e antaŭ li vi'n kaŝ'as.

IFIGENIO.

Ĉu hav'as li koler'o'n kontraŭ mi?

ARKAS.

Mi ĝi'n supoz'as. Kvankam li silent'as,
Okaz'a'j vort'o'j tamen al mi montr'is,
Ke li'a kor'o fort'e jam decid'is
Posed'i vi'n. Mi pet'as vi'n, ne las'u
Li'n al si mem, por ke en li'a kor'o
Ne matur'iĝ'u la koler’, port'ant'e
Al vi terur'o'n, kiu tro mal'fru'e
Vi'n memor'ig'us pri konsil'o mi'a!

IFIGENIO.

Ho, ĉu la reĝ’ intenc'as far'i tio'n,
Pri kio nobl'a hom'o, kiu am'as
La propr'a'n nom'o'n kaj respekt'as di'o'j'n,
Neniam dev'as pens'i? Ĉu li vol'as
Per'fort'e mi'n de la altar'o tir'i
En si'a'n lit'o'n? Tiam mi mi'n turn'os
Kun vok'o al la di'o'j, kaj precip'e
Al ŝi, Diano energi'a, kiu
Defend'o'n si'a'n cert'e ne rifuz'os
Kiel di'in'o al pastr'in'o si'a
Kaj kiel virg'ul'in’ al virg'ul'in'o.

ARKAS.

Ne tim'u! Nov'a sang'o mal'kviet'a
La reĝ'o'n ne instig'os far'i tia'n
Jun'ul'a'n ag'o'n. Sed de li mi tim'as
Ali'a'n nun decid'o'n, kiu'n li
Plen'um'os sen'kompat'e kaj sever'e,
Ĉar li neniam ŝanĝ'as la decid'o'j'n.
Mi tial pet'as, montr'u al li dank'o'n,
Se pli ofer'i vi al li ne pov'as.

IFIGENIO.

Ho, dir'u, dir'u, kio'n plu vi sci'as!

ARKAS.

Li dir'os mem. Mi vid'as, ke li ven'as.
Al vi ordon'as vi'a propr'a kor'o
Akcept'i li'n amik'e kaj konfid'e.
Kaj nobl'a'n vir'o'n bon'a vort’ vir'in'a
Konduk'as mal'proksim'e'n.

IFIGENIO.

Mi ne pov'as
Plen'um'i la konsil'o'n bon'dezir'a'n,
La konscienc'o'n tamen mi obe'os
Kaj al la reĝ’ por li'a bon'farad'o
Mi don'os bon'a'j'n vort'o'j'n. Mi dezir'us,
Ke al la potenc'ul’ mi sen mensog'o
Esprim'i pov'u, kio al li plaĉ'os.

Scen'o Tri'a.

IFIGENIO. TOAS.

IFIGENIO.

Per la plej bel'a'j don'o'j kaj trezor'o'j
Vi'n ben'u la di'in'o! Al vi ĉiam
Ŝi don'u venk'o'n, glor'o'n kaj riĉ'ec'o'n,
Bon'stat'o'n por la vi'a'j kaj plen'um'o'n
De ĉiu vi'a nobl'a ek'dezir'o!
Ke vi, kiu tre mult'a'j'n zorg'e reg'as,
Feliĉ'o'n ankaŭ mult'ig'it'a'n hav'u!

TOAS.

Mi ĝoj'us, se mi'n glor'us la popol'o,
Ke tio'n, kio'n mi akir'is, ĝu'as
Ali'a'j pli ol mi. La plej feliĉ'a—
Ĉu reĝ'o, ĉu simpl'ul'o—est'as hom'o,
Se li'n ĝoj'ig'as li'a propr'a dom'o.
Vi part'o'pren'is en dolor'o mi'a
La tag'o'n, kiam glav’ de mal'amik'o
De mi'a flank'o rab'is mi'a'n fil'o'n,
La last'a'n, la plej bon'a'n. Tiel long'e,
Dum mi'a kor'o est'is okup'it'a
De la spirit’ de venĝ'o, mi ne sent'is
La dezert'ec'o'n do loĝ'ej'o mi'a;
Sed nun kontent'ig'it'a mi re'ven'as,
La mal'amik'a'n regn'o'n mi detru'is
Kaj mi'a fil'o est'as jam venĝ'it'a,—
Nun en la tut'a mi'a dom'o rest'as
Neni'o, kio pov'us mi'n ĝoj'ig'i.
La gaj'a'n obe'ad'o'n, kiu lum'is
Por mi ĝis nun el la okul’ de ĉiu,
Nun ombr'as zorg'o kaj ne'kontent'ec'o.
Jam ĉiu pens'as pri la est'ont'ec'o
Kaj sen'fil'ul'o'n sekv'as ne'volont'e.
Mi ven'as nun en tiu'n templ'o'n, kiu'n
Mi vizit'ad'is oft'e, por el'pet'i
La venk'o'n, aŭ por dank'i por la venk'o.
En mi'a brust'o port'as mi dezir'o'n
Mal'nov'a'n, kiu cert'e por vi ankaŭ
Ne est'as ne'kon'at'a: mi esper'as,
Ke por la ben'o al popol'o mi'a
Kaj al mi mem mi en'konduk'os vi'n
En mi'a'n dom'o'n kiel fianĉ'in'o'n.

IFIGENIO.

Ho reĝ'o! Al knab'in'o ne'kon'at'a
Tro mult'e vi ofer'as. Hont'ig'it'a
Nun star'as antaŭ vi la fremd'ul'in'o,
La el'pel'it'a, kiu sur la bord'o
Neni'o'n serĉ'is krom rifuĝ'o pac'a,
Kaj tio'n vi al mi sufiĉ'e don'is.

TOAS.

Ke la de'ven'o'n vi'a'n antaŭ mi
Vi ĉiam kaŝ'as, reĝ'o'n ofend'ant'e,—
Neni'u gent'o pov'us ĝi'n toler'i.
Tim'ig'as ni'a bord'o la fremd'ul'o'j'n:
Postul'as tio'n leĝ’ kaj neces'ec'o;
Sed vi ja ĝu'as ĉiu'j'n leĝ'a'j'n rajt'o'j'n,
Vi, plej afabl'e akcept'it'a gast'o,
Laŭ'plaĉ'e dispon'ant'a si'a'n tag'o'n,—
De vi konfid'o'n mi esper'is, kiu'n
Merit'as mastr'o por la gast'am'ec'o.

IFIGENIO.

Se kaŝ'is mi la nom'o'n de l’ ge'patr'o'j,
Ho, mi'a reĝ'o, kred'u, mi ĝi'n far'is
Pro embaras'o, ne pro mal'konfid'o.
Ĉar ve! tre pov'as est'i, ke se vi
Ek'sci'us, kiu antaŭ vi trov'iĝ'as
Kaj kia'n sort'o mal'ben'it'a'n kap'o'n
Vi nutr'as kaj defend'as, terur'eg'o
Atak'us tiam vi'a'n grand'a'n kor'o'n;
Anstataŭ sur la tron'o'n mi'n invit'i,
Vi ebl'e mi'n el'pel'us el la regn'o,
Kaj antaŭ ol ating'us mi re'ven'o'n
Al mi'a hejm'o, fin'o'n de l’ vag'ad'o,
Vi puŝ'us mi'n al la mizer'o, kiu
Far'iĝ'as ĉie la terur'a sort'o
De ĉiu el'pel'it'o kaj vag'ant'o.

TOAS.

Nu, kiel ajn pri vi la di'o'j pens'as
Kaj kio'n ajn pri vi'a dom’ decid'is,—
Mi tamen sci'as, ke de l’ temp'o, kiam
Ĉi tie vi aper'is kaj ĉe ni
Vi ĝu'as plen'mezur'e gast'am'ec'o'n,
Ne mank'as al ni ben'o de l’ ĉiel'o.
Ne est'us tre facil'e mi'n konvink'i,
Ke mi en vi protekt'as kulp'a'n kap'o'n.

IFIGENIO.

Vi'n ben'as la bon'far'o, ne la gast'o.

TOAS.

Bon'ec'o por krim'ul’ ne don'as ben'o'n;
Ĉes'ig'u do silent'o'n kaj mal'fid'o'n!
Ne mal'just'ul'o tio'n ĉi postul'as.
Al mi vi'n la di'in'o en'man'ig'is,
Kaj kiel ŝi, mi ankaŭ vi'n protekt'as,
Kaj ŝi'a vol'o est'u por mi leĝ'o:
Se pov'as vi re'ven'i en la hejm'o'n,
Mi tiam vi'n de ĉio liber'ig'as;
Sed se la voj'o est'as jam barit'a
Al vi por ĉiam, aŭ se vi'a gent'o
El si'a land'o est'as el'pel'it'a
Aŭ eĉ fatal'e tut'e esting'it'a,
Vi tiam ĉiu'rajt'e est'as mi'a.
Parol'u do mal'kaŝ'e, kaj vi sci'as,
Ke mi neniam romp'as mi'a'n vort'o'n.

IFIGENIO.

De la lig'il’ mal'nov'a ne'volont'e
La lang'o liber'iĝ'as, por nun fin'e
Mal'kaŝ'i, kio'n kaŝ'is mi tre long'e;
Ĉar se sekret'o'n oni unu foj'o'n
Al iu el'konfid'as, ĝi for'las'as
Por ĉiam la gard'ej'o'n en la kor'o
Kaj mal'util'as, aŭ ĝi iu'foj'e
Util'as, se la di'o'j tio'n vol'as.
Aŭskult'u! Mi de'ven'as de Tantal'o.

TOAS.

Kviet'e vi el'dir'is grand'a'n vort'o'n!
Ĉu tiu est'as vi'a gent'o'patr'o,
Pri kiu aŭd'is ja la tut'a mond'o,
Ke est'is li plej grand'a favor'at'o
De la di'ar'o? Ĉu li est'as tiu
Tantal'o, kiu'n Jupiter’ invit'is
Al si'a tabl'o kaj al konsil'iĝ'o
Kaj kies spert'o'riĉ'a'j'n saĝ'a'j'n vort'o'j'n
La di'o'j mem kun ĝu'o aŭskult'ad'is,
Simil'e al parol’ de orakol'o?

IFIGENIO.

Li est'as tiu sam'a. Sed la di'o'j
Ne dev'as tro kun hom'o'j amik'iĝ'i:
Ĉar mort'em'ul'o'j est'as tro mal'fort'a'j,
Por sen kap'turn'o ten'i si'n tro alt'e.
Ne est'is li mal'nobl'a perfid'ul'o,
Sed nur tro grand'a, por si'n sent'i sklav'o,
Kaj tro mal'grand'a por kun'ul’ de di'o,
Kaj li'a pek'o est'is ja nur hom'a.
Sever'a est'is la dekret’ de l’ di'o'j,
Kaj la poet'o'j kant'as, ke perfid'o
Kaj grand'a fier'ec'o li'n por ĉiam
Do l’ tabl'o Jupiter'a de'fal'ig'is
Kun grand'a mal'honor’ en la Tartar'o'n.
Kaj ve! la tut'a gent'o sur si port'as
Etern'e la koler'o'n de la di'o'j.

TOAS.

Ĉu pro l’ pra'patr'o aŭ de propr'a kulp'o?

IFIGENIO.

Ĝi est'as ver'o, ke la tut'a gent'o
La mal'kviet'a'n fort'o'n de l’ Titan'o'j
Hered'is cert'e; tamen Jupiter'o
Per fer’ ili'a'n frunt'o'n ĉirkaŭ'forĝ'is;
Saĝ'ec'o'n, moder'ec'o'n, pacienc'o'n
Ne kon'is ili; ĉiu ek'dezir'o
Ĉe ili tuj far'iĝ'is furioz'o
Sovaĝ'a kaj sen'lim'a. Jam Pelopso
La vir'o kun la fer'a vol’, la fil'o
Am'at'a de Tantal’ al si akir'is
Per tromp'o kaj perfid'o la plej bel'a'n
Vir'in'o'n en la mond’, Hipodamion,
Fil'in'o'n de la reĝ'o Ojnomao.
Du fil'o'j'n ŝi al si'a edz'o nask'is,
Tiest'o'n kaj Atreon. Kun envi'o
La am'o'n de la patr'o ili vid'is
Al la unu'a fil'o, kiu rest'is
De la edz'in’ unu'a. La mal'am'o
La frat'o'j'n inter'lig'is, kaj sekret'e
Mort'ig'is ili kun'e si'a'n frat'o'n.
La patr’ Hipodamion tuj suspekt'as,
Kaj furioz'e li de ŝi postul'as
Re'don'o'n de la fil’, kaj ŝi mort'ig'as
Si'n mem....

TOAS.

Vi ek'silent'is? Ho, daŭr'ig'u!
Ne pent'u, ke konfid'is vi. Parol'u!

IFIGENIO.

Feliĉ'a est'as, kiu kun plezur'o
Parol'as pri la patr'o'j, kiu ĝoj'e
Rakont'as pri ili'a'j grand'a'j ag'o'j
Kaj en la fin'o de la bel'a vic'o
Si'n mem fier'e vid'as. Ne nask'iĝ'as
En ia dom’ subit'e du'on'di'o
Aŭ monstr'o; sed nur tut'a grand'a vic'o
Da mal'bon'ul'o'j aŭ bon'ul'o'j kre'as
Monstr'aĵ'o'n aŭ glor'aĵ'o'n en la mond'o.
Post mort'o de la patr'o reg'is kun'e
Atreo kaj Tiest'o en la urb'o.
Ne long'e tamen pov'is daŭr'i pac'o.
Post kelk'a temp’ Tiest'o mal'honor'is
La lit'o'n de la frat'o. Tiam venĝ'e
Atreo li'n el'pel'is el la regn'o.
Sed jam de long'e, krim'o'n prepar'ant'e,
Tiest'o ŝtel'is fil'o'n de Atreo
Kaj li'n eduk'is kvazaŭ si'a'n propr'a'n.
Nun en la brust'o de la kvazaŭ'fil'o
Li vek'as furioz'a'n venĝ'em'ec'o'n
Kaj li'n el'send'as al la reĝ'a urb'o,
Por en la onkl'o buĉ'i si'a'n patr'o'n.
La plan'o de l’ jun'ul'o mal'kovr'iĝ'as;
Kaj per kruel'a mort'o nun la reĝ'o
La atenc'int'o'n pun'as, supoz'ant'e,
Ke li mort'ig'as fil'o'n de la frat'o.
Nur tro mal'fru'e li sci'iĝ'as, kiu
En turment'eg'o antaŭ li pere'is.
Por kontent'ig'i brul'a'n dezir'eg'o'n
De venĝ'o, li sekret'e pri'medit'as
Terur'a'n far'o'n. Ŝajn'e pac'ig'it'a,
Indiferent'a kaj trankvil'a, log'is
Li si'a'n frat'o'n kun du li'a'j fil'o'j
Re'turn'e en la regn'o'n; ambaŭ knab'o'j'n
Li kapt'as kaj buĉ'ig'as; ĉe festen'o
Regal'as li la patr'o'n per viand'o
De li'a'j propr'a'j fil'o'j. Kiam post'e
Tiest'o, sat'iĝ'int'e, ek'sopir'as
Pri si'a'j fil'o'j kaj demand'o'n far'as
Kaj pens'as jam, ke post la pord’ li aŭd'as
Ili'a'j'n paŝ'o'j'n kaj ili'a'n voĉ'o'n,
Atreo kun sovaĝ'a rid'o ĵet'as
Nun antaŭ li'n la kap'o'j'n de l’ buĉ'it'o'j ...
Vi, reĝ'o, kun terur'o vi'n de'turn'as!
La sun'o ankaŭ tiel si'n de'turn'is
Kaj for'direkt'is tiam si'a'n ĉar'o'n ...
Jen la pra'patr'o'j de l’ pastr'in'o vi'a!
Kaj mult'o'n el la sort'o de la vir'o'j
Kaj el ili'a'j ag'o'j furioz'a'j
Ankoraŭ kovr'as la mal'lum'a nokt'o,
Montr'ant'e nur krepusk'o'n trem'ig'ant'a'n.

TOAS.

Vi ankaŭ ili'n kovr'u per silent'o!
Sufiĉ'e da terur'o'j! Vi nur dir'u,
Per kia do mirakl'o vi el'kresk'is
El tiu trunk’ sovaĝ'a?

IFIGENIO.

De Atreo
Unu'a fil’ Agamemnono est'is:
Li est'as mi'a patr'o. Sed en li
Mi ĉiam vid'is—mi kun ĝoj'o dir'as—
Model'o'n de la plej perfekt'a vir'o.
Al li kiel unu'a'n am'o'frukt'o'n
Mi'n nask'is Klitemnestr'o, kaj post mi
Elektron. Kaj la reĝ'o reg'is pac'e,
Kaj la ripoz'o'n long'e ne hav'it'a'n
Ricev'is nun la dom'o de Tantal'o.
Por la feliĉ'o de l’ ge'patr'o'j mank'is
Ankoraŭ fil'o; sed apenaŭ tiu
Dezir'o plen'um'iĝ'is kaj inter'e
De la frat'in'o'j kresk'is la fil'et'o,
Oresto la am'at'a, jen pret'iĝ'is
Jam nov'a mal'feliĉ'o por la dom'o.
Vi aŭd'is ja pri la milit'o, kiu,
Por venĝ'i rab'o'n de vir'in’ plej bel'a,
La tut'a'n fort'o'n de la grek'a'j princ'o'j
Ven'ig'is sub la grand'a'n urb'o'n Troj'o.
Ĉu ili Troj'o'n venk'is kaj la cel'o'n
De si'a venĝ’ ating'is,—mi ne aŭd'is.
La tut'a'n arme'ar'o'n de la grek'o'j
Konduk'is mi'a patr'o. En Aŭlid'o
Atend'is ili long'e tut'e van'e
Favor'a'n vent'o'n, ĉar Dian’ koler'is
Ili'a'n konduk'ant'o'n, ŝi re'ten'is
La rapid'ant'a'j'n grek'o'j'n kaj postul'is
Per Kalĥas la fil'in'o'n la plej aĝ'a'n
De l’ reĝ'o. Tiam ili ruz'e log'is
Mi'n kun'e kun patr'in’ en la tend'ar'o'n,
Al la altar’ mi'n tir'is kaj ofer'is
Ĉi tiu'n kap'o'n al Diano. Tiam
Ŝi re'pac'iĝ'is: ŝi ne vol'is hav'i
La sang'o'n mi'a'n, ŝi mi'n sav'e kovr'is
Per nub'o. Kaj nur en ĉi tiu templ'o
Post ŝajn'a mort'o mi mi'n mem re'kon'is.
Ĝi est'as mi, mi mem: Ifigenio,
Nep'in'o de Atreo kaj fil'in'o
De l’ reĝ’ Agamemnono, la propr'aĵ'o
De la di'in'o, antaŭ vi nun star'as.

TOAS.

Ne pli por mi valor'as reĝ'id'in'o,
Ol la ĝis'nun'a ne'kon'at'ul'in'o.
Sen'ŝanĝ'e mi ripet'as: vi mi'n sekv'u,
Kun mi divid'u, kio'n mi posed'as!

IFIGENIO.

Ho, kiel mi kuraĝ'us tio'n far'i?
Ĉu mi ne aparten'as tut'e plen'e
Al la di'in'o, kiu mem mi'n sav'is?
La rifuĝ'ej'o'n ŝi por mi elekt'is,
Kaj por la patr'o, kiu'n per la ŝajn'o
Ŝi jam sufiĉ'e pun'is, ŝi konserv'as
Mi'n ebl'e kiel la plej bel'a'n ĝoj'o'n
Por li'a mal'jun'ec'o. Ebl'e jam
La tag'o de l’ re'ven'o proksim'iĝ'as;
Kaj mi, intenc'o'n ŝi'a'n mal'ŝat'ant'e,
Mi'n mem katen'us kontraŭ ŝi'a vol'o?
Ŝi don'u sign'o'n, se mi dev'as rest'i.

TOAS.

Ŝi vi'n re'ten'as, sekv'e ŝi konsent'as.
Ne serĉ'u tiel zorg'e la pretekst'o'j'n!
Ne kaŝ'as mult'a'j vort'o'j la rifuz'o'n;
La aŭskult'ant'o aŭd'as nur la “ne”.

IFIGENIO.

Ne vol'as mi per vort'o'j vi'n blind'ig'i;
La kor'o'n mi'a'n mi al vi mal'kovr'is.
Kaj ĉu vi mem ne sent'as, kiel mi'n
La sopir'ad'o dev'as fort'e tir'i
Al mi'a patr'o, al patr'in'o mi'a,
Al la ge'frat'o'j, por ke en la dom'o,
En kiu la mal'ĝoj'o tiel oft'e
Ankoraŭ murmur'et'as mi'a'n nom'o'n,
Ek'son'u unu foj'o'n ĝoj'a kri'o
Pri mi kiel pri nov'e'nask'it'in'o
Kaj flor'o'j gaj'e kron'u la kolon'o'j'n?
Ho, se vi tie'n ŝip'e mi'n re'send'us,
Vi al ni ĉiu'j don'us nov'a'n viv'o'n.

TOAS.

Nu, do re'ir'u! Far'u, kio'n dikt'as
Al vi la kor'o, ne obe'u voĉ'o'n
De la prudent'o kaj konsil'o! Est'u
Vir'in'o tut'e, don'u vi'n liber'e
Al la instinkt'o, kiu vi'n sen'brid'e
Sovaĝ'e pel'as tie'n ĉi kaj tie'n!
Se en la brust'o de vir'in’ ek'flam'as
Dezir'o, tiam eĉ lig'il’ plej sankt'a
Ŝi'n ne de'ten'as de l’ tromp'ant'o, kiu
El'log'as ŝi'n el la fidel'a'j brak'o'j
De l’ patr'o aŭ de la si'n'don'a edz'o;
Sed se ne brul'as flam’ en ŝi'a brust'o,
Ho, tiam van'e kontraŭ ŝi labor'as
La or'a lang'o de la admon'ad'o.

IFIGENIO.

Memor'u, reĝ'o, vi'a'n nobl'a'n vort'o'n!
Ĉu tiel vi re'pag'as por konfid'o?
Vi ŝajn'is pret'ig'it'a ĉio'n aŭd'i.

TOAS.

Mi por surpriz’ ne est'is pret'ig'it'a;
Sed ankaŭ tio'n dev'is mi atend'i:
Mi sci'is ja, ke kun vir'in’ mi trakt'as.

IFIGENIO.

Ho, ne insult'u, reĝ'o, ni'a'n seks'o'n!
La batal'il'o'j de vir'in’ ne est'as
Bril'ant'a'j kiel vi'a'j, sed mal'nobl'a'j
Ne est'as ili cert'e. Kred'u, reĝ'o,
Ke mi kompren'as la feliĉ'o'n vi'a'n
Pli bon'e ol vi mem. Ĉar vi ne kon'as
Vi'n mem nek mi'n, vi tial opini'as,
Ke lig'o pli proksim'a al ni don'us
Feliĉ'o'n. Tut'e plen'a de kuraĝ'o
Kaj de plej bon'a vol'o, vi postul'as,
Ke mi nun ced'u; tamen plej sincer'e
La di'o'j'n dank'as mi, ke ili don'is
Al mi la fort'o'n, por kontraŭ'batal'i
La lig'o'n, kiu'n ili ne aprob'as.

TOAS.

Ne di'o'j, sed nur vi'a kor’ parol'as.

IFIGENIO.

Per ni'a kor’ parol'as al ni ili.

TOAS.

Kaj mi ne hav'as rajt'o'n ili'n aŭd'i?

IFIGENIO.

Tra la vent'eg’ la voĉ'o ne aŭd'iĝ'as.

TOAS.

Ĉu la pastr'in'o sol'a ĝi'n nur aŭd'as?

IFIGENIO.

Ĝi'n reĝ'o pli ol ĉiu'j dev'us aŭd'i!

TOAS.

Ofic'o sankt'a kaj hered'a rajt'o
De l’ Jupiter'a tabl'o proksim'ig'as
Vi'n al la di'o'j pli ol mi'n, barbar'o'n,
Infan'o'n de la ter'o.

IFIGENIO.

Tiel pun'as
Vi mi'n por la konfid'o el'log'it'a!

TOAS.

Mi est'as hom’; pli bon'e do ni fin'u!
La vort'o mi'a rest'u: est'u plu'e
Pastr'in'o de l’ di'in’ laŭ ŝi'a vol'o;
Sed mi pardon'o'n pet'as de Diano,
Ke mi ĝis nun mal'just'e ŝi'n sen'ig'is
De la antikv'a'j dec'a'j ofer'don'o'j.
Neniu'n fremd'a'n pren'as ni'a land'o;
Laŭ mor’ antikv'a li'n atend'as mort'o;
Nur vi per vi'a ĉarm'a afabl'ec'o,
En kiu mi per mi'a kor'o vid'is
Jen am'o'n do fil'in'o, jen la sent'o'n
De silent'ant'a ĉarm'a fianĉ'in'o,—
Nur vi per sorĉ'a lig'o mi'n katen'is,
Ke mi forges'is tut'e mi'a'n dev'o'n.
Vi mi'a'n cerb'o'n kvazaŭ en'dorm'ig'is,
Kaj mi ne aŭd'is pli la murmur'ad'o'n
De la popol’. Nun ĉiu'j laŭt'e kri'as,
Ke la fru'temp'a mort’ de mi'a fil'o
Pro mi'a kulp'o ven'is. Mi ne vol'as
Nun plu pro vi re'ten'i la amas'o'n,
Kri'ant'a'n laŭt'e pri la ofer'don'o'j.

IFIGENIO.

Pro mi neniam tio'n mi dezir'is.
La di'o'j'n ne kompren'as, kiu pens'as,
Ke ili am'as sang'o'n; li en'met'as
En ili'n si'a'n prop'a'n kruel'ec'o'n.
Ĉu mi'n ne sav'is la di'in'o mem?
Ŝi mi'a'n serv'o'n vol'is, ne la mort'o'n.

TOAS.

Ne dec'as por facil'mov'ebl'a saĝ'o
Laŭ ni'a propr'a vol’ komentari'i
La sankt'a'n tradici'o'n. Vi plen'um'u
La dev'o'n vi'a'n, mi plen'um'os mi'a'n.
Du fremd'a'j vir'o'j, kiu'j'n ĵus ni trov'is
Kaŝ'it'a'j'n en sur'bord'a'j la kavern'o'j
Kaj kiu'j ne al'port'as al ni bon'o'n,
En mi'a'j man'o'j est'as nun. En ili
Di'in'o vi'a hav'u nun de'nov'e
La long'e jam mank'ant'a'j'n ofer'don'o'j'n!
Mi ili'n send'os; vi la serv'o'n kon'as.

Scen'o Kvar'a.
IFIGENIO (sol'a).

Vi hav'as nub'o'j'n, ho sav'ant'in'o,
Por kovr'i sen'kulp'a'j'n persekut'at'o'j'n
Kaj per la vent'o ili'n for'port'i
De la fer'a kruel'a fatal'o,
Trans la mar'o'n, trans mult'a'j'n land'o'j'n
Ili'n for'port'i, kie'n vi vol'as.
Vi est'as saĝ'a, la est'ont'aĵ'o'n
Kaj la pas'int'aĵ'o'n vi kon'as preciz'e;
Vi'a rigard'o gard'as la vi'a'j'n,
Kiel vi'a lum'o, la viv'o de l’ nokt'o'j,
Gard'as kaj reg'as tut'a'n la ter'o'n.
Mi'a'j'n man'o'j'n de'ten'u de sang'o!
Ben'o'n kaj pac'o'n neniam ĝi don'as;
Kaj la fantom'o de mort'ig'it'o
En hor'o'j mal'ĝoj'a'j de la mort'ig'int'o
Li'n atak'as kaj li'n turment'as.
Ĉar la sen'mort'ul'o'j am'as la hom'o'j'n,
La bon'a'j'n gent'o'j'n kaj generaci'o'j'n,
Kaj ili volont'e long'ig'as la viv'o'n
De mort'em'ul'o, kaj ili volont'e
Al li ebl'ig'as ĝu'i kelk'temp'e
Kun'e kun ili la ĝoj'a'n vid'o'n
De propr'a ili'a etern'a ĉiel'o.

Akt'o Du'a.

Scen'o Unu'a.

ORESTO. PILADO.

ORESTO.

Ni ir'as nun la voj'o'n de la mort'o:
Anim'o mi'a grad'e trankvil'iĝ'as.
Mi Apolon'o'n pet'is, li for'ig'u
De mi'a flank'o la terur'a'n band'o'n
De l’ venĝ'fantom'o'j, kaj en li'a'j vort'o'j
Mister'a'j tiam sent'is mi promes'o'n,
Ke trov'os mi la help'o'n kaj la sav'o'n
En la sankt'ej'o de frat'in'o li'a,
La reg'ant'in'o de la Taŭrid'an'o'j.
Ĝi plen'um'iĝ'as: tut'a la mizer'o
Fin'iĝ'os nun kun mi'a viv'o kun'e!
Al mi, al kiu di'a man'o prem'as
La kor'o'n kaj surd'ig'as la spirit'o'n,
Ja est'as tiel ĝoj'e kaj facil'e
Adiaŭ dir'i al la lum’ de l’ sun'o!
Kaj se ne dev'as nep'o'j de Atreo
Kun kron’ de venk'o fal'i en batal'o,
Se mi, simil'e al pra'patr'o'j mi'a'j,
Pere'i dev'as kiel ofer'best'o:
Ĝi plen'um'iĝ'u! Est'as ja pli bon'e
Ĉi tie mort'i antaŭ la altar'o,
Ol en angul'o mal'ben'it'a, kie
Mort'ig'us ni'n parenc'o-insid'ant'o.
Ho, las'u mi'n almenaŭ nun ripoz'i,
Vi, sub'ter'ul'o'j, tiel avid'ant'a'j
La sang'o'n, kiu ĉiu'n mi'a'n paŝ'o'n
Gut'ant'e sign'as! Las'u mi'n ripoz'i,
Jam baldaŭ mi mal'supr'e'n al vi ven'os.
Nek mi'n, nek vi'n la lum’ de l’ tag'o vid'u,
Kaj la tapiŝ'o verd'a de la ter'o
Ne est'u plu svarm'ej'o por fantom'o'j.
Mi ven'os al vi tie'n sub la ter'o'n,
Kaj tie en sen'viv'a surd'a nokt'o
Egal'a sort'o ĉiu'j'n unu'ig'os.
Nur vi'n, Pilad’, sen'kulp'a kamarad'o
De mi'a nigr'a sort'o kaj mal'ben'o,
Ho, kiel mal'volont'e mi kun'pren'as
En la funebr'a'n land'o'n antaŭ'temp'e!
Nur vi'a viv'o, vi'a mort'o kaŭz'as
Al mi ankoraŭ tim'o'n aŭ esper'o'n.

PILADO.

Ne ir'as mi ankoraŭ kiel vi
Pasiv'e en la regn'o'n de la ombr'o'j.
Tra la voj'et'o'j konfuz'it'a'j, kiu'j
Konduk'i ŝajn'as al la nigr'a nokt'o,
Mi pen'as ni'n tra'ŝov'i al la viv'o.
Pri mort'o mi ne pens'as; mi medit'as
Ĉu ebl'e iel help'os ni'n la di'o'j
Rimed'o'n i'a'n trov'i por for'kur'o.
La mort'o—ĉu vi tim'as aŭ ne tim'as—
Ja ven'os mem. Eĉ kiam la pastr'in'o
Jam lev'os si'a'n man'o'n, por de'tranĉ'i
Al ni ofer'dediĉ'e ni'a'j'n bukl'o'j'n,
Eĉ tiam vi'a sav'o kaj la mi'a
Ne ĉes'os est'i mi'a sol'a pens'o.
For'ĵet'u la mal'ĝoj'o'n, ĉar per dub'o
Akcel'as ni danĝer'o'n. Apolon'o
Al ni promes'is, ke en la sankt'ej'o
De la frat'in’ atend'as ni'n konsol'o
Kaj help'o kaj re'ven'o. Kaj du'senc'a'j
Neniam est'as vort'o'j de la di'o'j,
Kiel tre oft'e pens'as la prem'at'o'j.

ORESTO.

Al la mal'ĝoj’ de l’ viv'o la patr'in'o
En infan'ec’ mi'n jam al'kutim'ig'is,
Kaj mi tiel'e kresk'is, viv'a bild'o
De mi'a patr'o, kaj la sen'parol'a
Rigard'o mi'a ĉiam est'is akr'a
Riproĉ’ por ŝi kaj ŝi'a adult'ul'o.
Tre oft'e, kiam la frat'in’ Elektro
En la profund'a part'o de la ĉambr'o
Silent'e sid'is antaŭ la kamen'o,
Mi mi'n al ŝi'a brust'o tim'e prem'is
Kaj per okul'o'j grand'a'j kaj mal'ĝoj'a'j
Rigard'is ŝi'n, plor'ant'a'n dolor'eg'e!
Kaj tiam ŝi pri ni'a grand'a patr'o
Parol'is mult'e. Kiel mi dezir'is
Li'n tiam vid'i, est'i apud li!
Jen mi dezir'is flug'i for al Troj'o,
Jen mi dezir'is, ke al mi li ven'u ...
La tag'o ven'is ...

PILADO.

Nu, pri tiu hor'o
Babil'u infer'ul'o'j en la nokt'o!
Ni'n re'memor'o pri pli bel'a temp'o
Fort'ig'u freŝ'e per hero'a'j far'o'j!
La di'o'j ja bezon'as bon'a'j'n hom'o'j'n
Por si'a'j plan'o'j sur ĉi tiu ter'o;
Sen'dub'e vi'n ankoraŭ task’ atend'as;
Vi'n ili ja ne send'is kun la patr'o
Ĉe li'a ir’ mal'vol'a al la Ork'o.

ORESTO.

Ho, se mi li'a'n bask'o'n tiam kapt'us
Kaj sekv'us li'n!

PILADO.

Nu, tiu'j, kiu'j vi'n
Konserv'is, ili zorg'is ja pri mi;
Ĉar kio mi sen vi far'iĝ'us, tio'n
Mi eĉ prezent'i ja al mi ne pov'as,
Ĉar de la temp’ de mi'a infan'ec'o
Ja nur kun vi kaj nur por vi mi viv'as
Kaj vol'as viv'i.

ORESTO.

Ne re'memor'ig'u
Al mi la bel'a'j'n tag'o'j'n, kiam dolĉ'e
En vi'a dom’ mi trov'is rifuĝ'ej'o'n
Kaj vi'a nobl'a patr'o tiel am'e
Pri la du'on'mort'int'a flor'o zorg'is,
Kaj vi, sen'ĉes'e gaj'a, ĉiu'tag'e
Salt'ad'is ĉirkaŭ mi kun nov'a viv'o,
Simil'e al la hel'a papili'o
Ĉirkaŭ'e de mal'lum'kolor'a flor'o,
Kaj la gaj'ec'o'n vi'a'n en'verŝ'ad'is
En mi'a'n kor'o'n, kaj mi eĉ forges'is
Mizer'o'n mi'a'n, kaj en vigl'a'j rev'o'j
Jun'ec'o'n mi'a'n mi kun vi pas'ig'is.

PILADO.

Vi'n ek'am'int'e, mi komenc'is viv'i.

ORESTO.

Ne viv'i, sed sufer'i vi komenc'is.
Jes, tio est'as la esenc’ terur'a
De mi'a sort'o, ke kvazaŭ pest'ul'o
Dolor'o'n mi kaj mort'o'n en mi port'as;
Ke se mi nur ek'tuŝ'as i'a'n lok'o'n.
Eĉ la plej san'a'n, baldaŭ ĉirkaŭ mi
Sur la vizaĝ'o'j eĉ la plej flor'ant'a'j
Aper'as trajt'o'j de ramp'ant'a mort'o.

PILADO.

Mi cert'e la unu'a dev'us mort'i,
Se vi'a spir’ en si venen'o'n port'us.
Kaj tamen dir'u mem, ĉu mi ne est'as
Ankoraŭ plen'a de kuraĝ’ kaj ĝoj'o?
Kaj am'o kaj kuraĝ'o ni'n konduk'as
Al grand'a'j far'o'j.

ORESTO.

Grand'a'j far'o'j? Jes,
Ni ili'n iam vid'is antaŭ ni!
En tiu temp'o, kiam ni, ĉas'ant'e,
Kur'ad'is tra la val'o'j kaj la mont'o'j,
Kaj simil'ant'e per la brust’ kaj pugn'o
La grand'a'n ni'a'n gent'o'patr'o'n, ni
Esper'is, ke ni tiel persekut'os
Kun glav’ kaj baston'eg'o i'a'n monstr'o'n
Aŭ band'o'n da rab'ist'o'j; kiam ni
Vesper'e sid'is ĉe la grand'a mar'o,
Ni'n apog'ant'e unu al ali'a,
Kaj antaŭ ni la ond'o'j dolĉ'e lud'is
Kaj vast'a star'is antaŭ ni la mond'o:
Ho, tiam cert'e oft'e ni kapt'ad'is
La glav'o'n, kaj est'ont'a'j far'o'j svarm'is
Ĉirkaŭ'e, kiel stel'o'j en la nokt'o.

PILADO.

Sen lim’ est'as la far'o, kiu'n vol'us
Plen'um'i la anim'o. Ĉiu'n ag'o'n
Ni vol'us far'i tuj tiel'e grand'e
Laŭ la ampleks'o, kiu'n ĝi ating'as,
Se mult'a'j'n jar'o'j'n, tra generaci'o'j
Kaj land'o'j, ĝi'n la buŝ'o de l’ poet'o'j
Pli'grand'ig'ant'e rul'as. Bel'e son'as
La ag'o'j de l’ pra'patr'o'j, kiam ili'n,
En la vesper'a ombr'o ripoz'ant'e,
Jun'ul'o sorb'as kun la ton’ de harp'o;
Sed kiel ni'a'j far'o'j, tiel ankaŭ
Ili'a'j ne prezent'is perfekt'aĵ'o'n.
Ni pel'as i'o'n, kio antaŭ ni
Rapid'e kur'as, kaj ni ne atent'as
La voj'o'n, kiu'n ir'as ni'a'j paŝ'o'j.
La paŝ'o'j'n de l’ pra'patr'o'j kaj la sign'o'j'n
De la sur'ter'a viv’ ili'a preskaŭ
Ni ne rimark'as, ĉiam ni nur cel'as
Ili'a'n ombr'o'n, kiu di'simil'e
Tre mal'proksim'e sid'as kvazaŭ kron'o
Tre alt'e sur la pint'o'j de la mont'o'j.
Mi ne tre ŝat'as tiu'j'n, kiu'j cel'as
Nur glor'o'n inter la popol’ akir'i;
Sed vi, jun'ul'o, vi la di'o'j'n dank'u,
Ke ili tiel fru'e tiel mult'e
Per vi jam far'is.

ORESTO.

Se al iu hom'o
La di'o'j don'is la ĝoj'ig'a'n sort'o'n
For'ig'i mal'feliĉ'o'n de la si'a'j,
Grand'ig'i si'a'n regn'o'n, fortik'ig'i
La lim'o'j'n, aŭ mal'nov'a'j'n mal'amik'o'j'n
Fal'ig'i aŭ for'pel'i,—tiam li
La di'o'j'n dank'u, ĉar al li la di'o'j
Plej grand'a'n ĝoj'o'n en la viv'o don'is;
Sed mi'n la di'o'j far'is ja buĉ'ist'o,
Dev'ig'is mi'n mort'ig'i mi'a'n propr'a'n
Patr'in'o'n, kiu'n tamen mi ador'is;
Kaj venĝ'e por la ag'o mal'honor'a
Mi'n abomen'e ili ruin'ig'is.
La dom'o'n de Tantal'o ili juĝ'as,
Kaj mi, la last'a el la dom’, ne dev'as
Ricev'i mort'o'n pi'a'n aŭ honor'a'n.

PILADO.

Neniam pro la krim'o'j de la patr'o'j
La di'o'j far'as venĝ'o'n sur la fil'o;
Ĉu bon'a, ĉu mal'bon'a—ĉiu mem
Por si'a far’ ricev'as rekompenc'o'n.
Nur ben'o hered'iĝ'as, ne mal'ben'o.

ORESTO.

Ne ben'o ja konduk'is ni'n ĉi tie'n.

PILADO.

Sed la decid'o de la alt'a'j di'o'j.

ORESTO.

Ili'a do decid'o ni'n mort'ig'as.

PILADO.

Plen'um'u la ordon'o'n kaj atend'u!
Se la frat'in'o'n vi al Apolon'o
Al'port'os kaj se ambaŭ kun'e loĝ'os
En Delf'o'j, sub konstant'a ador'ad'o
De nobl'a gent'o, tiam por ĉi tio
La alt'a par'o cert'e vi'n favor'os
Kaj sav'os vi'n de la infer'ul'in'o'j.
Jam en ĉi tiu sankt'a arb'ar'et'o
Ja ne kuraĝ'as ili ek'aper'i.

ORESTO.

Almenaŭ mort'o'n hav'os mi trankvil'a'n.

PILADO.

Sed mi ali'e pens'as. Mi kun'lig'is
La pas'int'aĵ'o'n kun la est'ont'aĵ'o
Kaj ne mal'lert'e solv'is la mister'o'n.
Tre pov'as est'i, ke jam antaŭ long'e
La di'o'j pri la grand'a far’ decid'is.
Diano cert'e vol'as for'sav'iĝ'i
De la sovaĝ'a bord'o de l’ barbar'o'j
Kaj de ili'a'j sang'a'j hom'ofer'o'j;
Ni est'as elekt'it'a'j, por plen'um'i
La bel'a'n far'o'n, kaj jam nun mir'ind'e
Ni est'as dev'ig'it'a'j tio'n far'i.

ORESTO.

Vi lert'e inter'plekt'as la decid'o'j'n
De l’ di'o'j kun la propr'a'j vi'a'j vol'o'j.

PILADO.

Nu, kio'n do valor'as hom'a saĝ'o,
Se ĝi ne pen'as lert'e tra'penetr'i
La vol'o'n de la di'o'j? Pez'a'n ŝarĝ'o'n
Sur'met'as di'o'j sur la nobl'a'n hom'o'n,
Se li tro mult'e pek'is, kaj por li
Destin'as ili task'o'n, kiu ŝajn'as
Al simpl'a'j hom'o'j tut'e ne solv'ebl'a.
Sed la hero'o venk'as, kaj pent'far'e
Li far'as tia'j'n serv'o'j'n, ke la mond'o
Est'ont'e li'n ador'as.

ORESTO.

Se la sort'o
Al mi destin'is viv'i kaj ag'ad'i,
Ho, tiam iu di'o liber'ig'u
La frunt'o'n mi'a'n de l’ kap'turn'o, kiu
Sur glit'a, patr'in'sang'e makul'it'a
Voj'et'o mi'n al la mort'int'o'j tir'as;
Kompat'e li sek'ig'u tiu'n font'o'n,
Per kiu el la vund'o'j de l’ patr'in'o
Konstant'e sur mi'n ŝpruc'as la mal'ben'o!

PILADO.

Atend'u pli trankvil'e! La mal'bon'o'n
Vi mem ja pli'grand'ig'as kaj vi pren'as
Sur vi'n de la furi'o'j la ofic'o'n.
Mi'n las'u pri'medit'i, vi silent'u!
Nur post'e, bezon'ant'e por la ag'o
La fort'o'j'n kun'ig'it'a'j'n, mi vi'n vok'os,
Kaj kun kuraĝ’ prudent'a tiam ambaŭ
Al'paŝ'os ni al la efektiv'ig'o.

ORESTO.

Parol'o de Ulis'o.

PILADO.

Vi ne mok'u!
Jes, ĉiu dev'as mem al si elekt'i
Hero'o'n imit'ot'a'n, se li vol'as
Ating'i la Olimp'o'n. Mi konfes'as,
Ne pens'as mi, ke ruz'o kaj prudent'o
Makul'as vir'o'n, kiu si'n dediĉ'is
Al plen'um'ad'o de kuraĝ'a'j far'o'j.

ORESTO.

Mi ŝat'as nur kuraĝ'o'n rekt'anim'a'n.

PILADO.

Ne pet'is tial mi de vi konsil'o'n.
Jam unu paŝ'o'n far'is mi. Jam mult'e
Da sci'o'j mi el'log'is de l’ gard'ist'o'j.
Mi sci'as jam, ke fremd'a, di'simil'a
Vir'in’ katen'as tiu'n sang'a'n leĝ'o'n;
Nur pur'a'n kor'o'n, preĝ'o'n, odor'fum'o'n
Al di'o'j ŝi ofer'as. Ŝi'a'n kor'o'n
Tre mult'e oni laŭd'as; oni pens'as,
Ke ŝi de'ven'as de amazon'in'o'j,
Ke ŝi for'kur'is, por ke ŝi per tio
Evit'u i'a'n grand'a'n mal'feliĉ'o'n.

ORESTO.

Vid'ebl'e nun potenc'o ŝi'a lum'a
La fort'o'n perd'is pro la proksim'ec'o
De la krim'ul'o, kiu'n la mal'ben'o
Ĉirkaŭ'as, kiel vast'a nigr'a nokt'o.
La pi'a sang'avid'o liber'ig'as
De la katen'o'j la antikv'a'n mor'o'n,
Por ni'n nun pere'ig'i. La sovaĝ'a
Spirit'o de la reĝ'o ni'n mort'ig'os;
Se li koler'as, tiam ni'n vir'in'o
Ne pov'as sav'i.

PILADO.

Bon'e al ni est'as,
Ke de vir'in’ de'pend'as ni'a sort'o!
Ĉar vir'o, eĉ plej bon'a, kutim'ig'as
Spirit'o'n si'a'n al la kruel'ec'o,
Kaj fin'e li eĉ leĝ'o'n al si far'as
El tio, kio'n mem li abomen'as,
Kaj la kutim'o far'as li'n mal'mol'a
Kaj eĉ ne're'kon'ebl'a. Sed vir'in'o
Obstin'e ĉiam sekv'as si'a'n sent'o'n,
Kaj en la bon'o kaj en la mal'bon'o
Ŝi est'as pli fid'ebl'a ... Ts! ŝi ven'as!
Ni'n las'u sol'a'j! Mi ne dev'as tuj
El'dir'i ni'a'j'n nom'o'j'n aŭ konfid'i
Al ŝi tro ne'si'n'gard'e ni'a'n sort'o'n.
For'ir'u! Antaŭ ol ŝi ek'dezir'os
Kun vi parol'i, mi kun vi parol'os.

Scen'o Du'a.

IFIGENIO. PILADO.

IFIGENIO.

Fremd'ul'o, dir'u, kiu kaj el kie
Vi est'as. Mi vi'n trov'as pli simil'a
Al grek'o, ol al skit'o.
(Ŝi de'pren'as li'a'j'n ĉen'o'j'n.)
Tre danĝer'a
La liber'ec'o est'as, kiu'n mi
Nun al vi don'as; ho, la bon'a'j di'o'j
De'turn'u tio'n, kio vi'n minac'as!

PILADO.

Ho, dolĉ'a voĉ'o! Agrabl'eg'a son'o
De l’ hejm'a lingv'o en la fremd'a land'o!
La blu'a'j'n mont'o'j'n de l’ haven’ patr'uj'a
Mi, la kapt'it'o, vid'as nun de'nov'e
Kun ĝoj'o antaŭ la okul'o'j mi'a'j.
Ho jes, ho jes, mi ankaŭ est'as grek'o!
Mi por moment'o tut'e ja forges'is,
Kiom'e mi bezon'as vi'n, mi glut'is
Per la okul’ ĉiel'a'n la aper'o'n.
Ho, se decid'o de pli alt'a fort'o
Ne ŝlos'as vi'a'n buŝ'o'n, dir'u, dir'u,
El kiu el la grek'a'j ni'a'j gent'o'j
Vi, di'a id'o, hav'as la de'ven'o'n.

IFIGENIO.

Pastr'in'o, kiu'n la di'in'o mem
Por si elekt'is kaj al si dediĉ'is,
Parol'as nun kun vi; ĉi tio dev'as
Al vi sufiĉ'i. Dir'u al mi, kiu
Vi est'as, kia sort'o mal'feliĉ'a
Kun la kun'ul’ vi'n tio'n ĉi ven'ig'is.

PILADO.

Facil'e mi rakont'i al vi pov'as
La sort'o'n, kiu pel'as ni'n kruel'e.
Ho, se kun tia sam'a facil'ec'o
Vi pov'us ni'n ĝoj'ig'i per esper'o!
El Kret’ ni est'as, fil'o'j de Adrasto:
Mi, la plej jun'a, nom'as mi'n Kefalo,
Li, la plej aĝ'a, est'as Laodamas.
Kaj mez'e inter ni ankoraŭ est'is
Ali'a frat'o, krud'a kaj sovaĝ'a,
Kaj tiu jam en la infan'a'j lud'o'j
Ne las'is al ni pac'o'n kaj konsent'o'n.
Dum ni'a patr'o antaŭ Troj’ batal'is,
Kviet'e ni sekv'ad'is la patr'in'o'n;
Sed kiam li kun riĉ'a hav’ re'ven'is
Kaj baldaŭ post'e mort'is, la disput'o
Pri regn'o kaj hered'o tuj dis'ig'is
La frat'o'j'n. Mi mi'n ten'is sur la flank'o
De la plej aĝ'a. Tiu ĉi mort'ig'is
La frat'o'n. Kaj pro tiu sang'a krim'o
Li'n la furi'o'j pel'as sen'ripoz'e.
Sed al ĉi tiu sen'kultur'a bord'o
Ni'n send'is Apolon'o kun esper'o.
En la sankt'ej'o de l’ frat'in'o si'a
Ordon'is li al ni atend'i help'o'n.
Ni'n oni kapt'is kaj al vi ven'ig'is
Por ofer'far'o. Tio'n vi jam sci'as.

IFIGENIO.

Ĉu Troj'o fal'is? Ho, kar'ul’, cert'ig'u!

PILADO.

Ĝi fal'is, jes. Kaj vi al ni cert'ig'u
La sav'o'n! Rapid'ig'u vi la help'o'n,
De l’ di'o promes'it'a'n! Ek'kompat'u
Vi mi'a'n frat'o'n! Dir'u al li baldaŭ
Bon'kor'a'n vort'o'n! Tamen parol'ant'e
Kun li, vi li'n indulg'u, mi vi'n pet'as;
Ĉar ĝoj'o kaj dolor’ kaj re'memor'o
Facil'e li'a'n tut'a'n intern'aĵ'o'n
Ek'sku'as tro danĝer'e; tiam baldaŭ
Frenez'o febr'o'form'a li'n atak'as,
Anim'o li'a bel'a kaj liber'a
Far'iĝ'as tiam hav'o de l’ furi'o'j.

IFIGENIO.

Kiom'e ajn vi est'as mal'feliĉ'a,
Mi vi'n pet'eg'as, ĉio'n vi forges'u,
Ĝis vi sopir'o'n mi'a'n kontent'ig'os.

PILADO.

La alt'a urb'o, kiu tra dek jar'o'j
La tut'a'n grek'a'n fort'o'n kontraŭ'star'is,
Prezent'as nun ruin'o'j'n, kaj neniam
Ĝi re'lev'iĝ'os. Tamen mult'a'j tomb'o'j
De la plej bon'a'j grek'o'j ni'n dev'ig'as
Memor'i tiu'n bord'o'n de l’ barbar'o'j.
Aĥil'o fal'is, kaj amik'o li'a ...

IFIGENIO.

Ho, di'a'j bild'o'j, vi far'iĝ'is polv'o!

PILADO.

Kaj Palamed’, Telamonid’ Ajaks'o
Jam la patr'uj'a'n sun'o'n ne re'vid'is.

IFIGENIO (al si mem).

Pri mi'a patr'o li neni'o'n dir'as
Kaj li'n ne nom'as inter la fal'int'o'j.
Ho jes! li viv'as! Jes, mi li'n re'vid'os!
Ho, mi'a kor’, esper'u, mi'a kor'o!

PILADO.

Feliĉ'a'j tamen est'as tiu'j mil'o'j,
Kiu'j la mort'o'n trov'is en batal'o!
Ĉar por la re'ven'int'o'j di'a man'o
Prepar'is ne triumf'o'n, sed terur'o'n
Kaj tre mal'ĝoj'a'n fin'o'n. Ĉu la voĉ'o
De l’ hom'o'j ne ating'as vi'n? Ĉar kie'n
Ĝi nur ating'i pov'as, ĝi dis'port'as
La fam'o'n pri l’ far'iĝ'o'j plej terur'a'j.
Ĉu la mizer'o do, kiu plen'ig'as
Per ĝem'o'j ne ĉes'ant'a'j la palac'o'n
Miken'a'n, al vi est'as ne'kon'at'a?
Kun help'o de Egist'o tre perfid'e
Mort'ig'is Klitemnestr'o si'a'n edz'o'n
Tuj en la tag'o, kiam li re'ven'is!...
Ha, vi ador'as tiu'n reĝ'a'n dom'o'n!
Mi vid'as, vi'a brust'o van'e pen'as
Impres'o'n la terur'a'n en si kaŝ'i.
Ĉu est'as vi fil'in'o de amik'o?
Ĉu vi nask'iĝ'is en najbar'a urb'o?
Ne kaŝ'u, ne koler'u, ke l’ unu'a
Terur'o'n tiu'n mi al vi raport'as.

IFIGENIO.

Ho dir'u, ho rakont'u la detal'o'j'n
De la terur'a far'o!

PILADO.

En la tag'o
De la re'ven'o, kiam, si'n ban'int'e,
La reĝ'o vol'is pren'i si'a'n vest'o'n
Konfid'e el la man'o'j de l’ edz'in'o,
La krim'ul'in'o tiam sur li'n ĵet'is
Teks'aĵ'o'n fald'o'riĉ'a'n kaj implik'a'n;
Kaj dum li van'e pen'is el la ret'o
Si'n liber'ig'i, perfid'ul’ Egist'o
Mort'ig'is li'n, kaj tiu grand'a princ'o
Kovr'it'a ir'is al la mal'viv'ul'o'j.

IFIGENIO.

Kaj kia'n pag'o'n la kun'ul’ ricev'is?

PILADO.

Kun regn'o lit'o'n, kio'n li jam hav'is.

IFIGENIO.

Volupt'o do ŝi'n pel'is al la krim'o?

PILADO.

Kaj fort'a sent'o de mal'nov'a venĝ'o.

IFIGENIO.

Per kio do la reĝ'o ŝi'n ofend'is?

PILADO.

Per pez'a far'o, kiu ŝi'n prav'ig'us,
Se nur mort'ig'o est'us prav'ig'ebl'a.
Li al Aŭlid'o log'is ŝi'n, kaj kiam
Di'in'o per kontraŭ'blov'ant'a'j vent'o'j
Mal'help'is for'vetur'o'n de la grek'o'j,
Li tiam sen'kompat'e si'a'n propr'a'n
Fil'in'o'n la plej aĝ'a'n al'konduk'is
Al la altar'o de Dian’, kaj ŝi'n
Pro bon’ de l’ grek'o'j oni tiam buĉ'is.
Kaj tio en la kor'o'n de l’ patr'in'o
En'prem'is tiel fort'e la mal'am'o'n,
Ke ŝi facil'e ced'is al Egist'o
Kaj si'a'n edz'o'n ĵet'is en pere'o'n.

IFIGENIO (si'n kovr'ant'e).

Sufiĉ'e! Nun vi baldaŭ mi'n re'vid'os.

PILADO (sol'a).

La sort’ de l’ reĝ'a dom'o ŝi'n vid'ebl'e
Profund'e tuŝ'as. Kiu ajn ŝi est'as,
Ŝi tut'e cert'e mem la reĝ'o'n kon'is.
Feliĉ'e do por ni, el alt'a dom'o
Ĉi tie'n oni vend'is ŝi'n. Ho kor'o,
Ne bat'u tiel fort'e! Al la stel'o,
De la esper'o, kiu ek'bril'et'is,
Ni rem'u do kuraĝ'e kaj prudent'e!

Akt'o Tri'a.

Scen'o Unu'a.

IFIGENIO. ORESTO.

IFIGENIO.

Mal'feliĉ'ul'o, mi vi'n sen'ĉen'ig'as,
Sed nur, ho ve! por sort'o pli kruel'a.
La liber'ec’, don'at'a de la templ'o,
Simil'e al la last'a viv'ek'bril'o
De mal'facil'a mal'san'ul’, prezent'as
Nur antaŭ'sign'o'n de la mort'o. Tamen
Ĝis nun ankoraŭ mi ne pov'as dir'i
Kaj dir'i al mi mem mi ne kuraĝ'as,
Ke vi pere'is! Kiel do mi pov'us
Per krim'a man’ dediĉ'i vi'n al mort'o?
Kaj tamen tiel long'e, dum mi rest'as
Pastr'in'o de Dian’, neni'u hav'as
La rajt'o'n iel tuŝ'i vi'a'n kap'o'n.
Sed se mi ne plen'um'os mi'a'n dev'o'n
Laŭ la postul'o de l’ koler'a reĝ'o,
Li tiam inter mi'a'j help'ant'in'o'j
Ali'a'n virg'ul'in'o'n pastr'in'ig'os,
Kaj tiam krom dezir'o plej varm'eg'a
Mi jam neni'o'n pov'os al vi don'i.
Ho, kar'a sam'land'an’! eĉ simpl'a sklav'o,
Sur kiu'n lum'is ni'a hejm'a sun'o,
En fremd'a land’ tre kar'a al ni est'as:
Kun kia do sen'lim'a ĝoj’ kaj ben'o
Mi dev'as vi'n akcept'i, kiu'j dolĉ'e
Al mi al'port'is bild'o'n de hero'o'j,
De mi en infan'ec'o ador'at'a'j,
Kaj kiu'j mi'a'n plej intern'a'n kor'o'n
Konsol'is per esper'o la plej bel'a.

ORESTO.

Ĉu vi'a'n nom'o'n kaj de'ven'o'n vi'a'n
Vi kaŝ'as kun intenc'o? aŭ ĉu ebl'e
Mi pov'as sci'i, kiu di'simil'e
Nun star'as antaŭ mi?

IFIGENIO.

Vi mi'n ek'kon'os.
Sed nun rakont'u, kio'n vi'a frat'o
Al mi ĝis nun sci'ig'is nur du'on'e,—
La plu'a'n sort'o'n de l’ person'o'j, kiu'j,
De Troj'o re'ven'int'e, sur la sojl'o
De si'a propr'a dom’ ne'atend'it'a'n
Fatal'o'n trov'is. Kvankam mi tre jun'a
Al'ven'is sur ĉi tiu'n fremd'a'n bord'o'n,
Sed mi ankoraŭ bon'e re'memor'as
La grand'a'n tim'o'n kaj la grand'a'n mir'o'n,
Kun kiu mi rigard'is si'a'temp'e
Tiu'j'n hero'o'j'n. Ili el'vetur'is,
Kaj tiam ŝajn'is, kvazaŭ la Olimp'o
Subit'e mal'ferm'iĝ'is kaj la bild'o'j'n
De l’ glor'a kaj mir'ind'a mond’ antikv'a
Mal'supr'e'n send'is por la pere'ig'o
De Ilion'o. Sed la plej majest'a
El ĉiu'j est'is reĝ’ Agamemnono!
Ho dir'u, ĉu li efektiv'e fal'is
Per la perfid'o de edz'in'o si'a
Kaj de Egist'o?

ORESTO.

Jes, vi dir'is ver'o'n!

IFIGENIO.

Ho, ve al vi, Miken'o mal'feliĉ'a!
Tiel'e sem'is nep'o'j de Tantal'o
Per plen'a man’ mal'ben'o'n post mal'ben'o!
Simil'e al kresk'aĵ'o sen'valor'a,
Mil'obl'a'n sem'o'n ĉirkaŭ si ĵet'ant'e,
Por nep'o'j kaj pra'nep'o'j ili kre'is
Parenc'a'j'n mort'ig'ant'o'j'n por etern'a
Sovaĝ'a reciprok'a venĝ'em'ec'o!
Mal'kovr'u ĉio'n, kio'n en la vort'o'j
De vi'a frat’ por mi ankoraŭ kovr'is
La ombr'o de l’ terur'o. Dir'u, kiel
La last'a fil'o de la grand'a gent'o,
La ĉarm'a knab'o, cert'e destin'it'a
Por iam far'i venĝ'o'n por la patr'o,—
Kiel'e li, Oresto, trov'is sav'o'n
En tiu sang'a tag'o? Ĉu li ankaŭ
Pere'is en la ret'o? Ĉu li viv'as?
Ĉu li sav'iĝ'is? Ĉu Elektro viv'as?

ORESTO.

Jes, ambaŭ viv'as.

IFIGENIO.

Ho vi, or'a sun'o,
Radi'o'j'n la plej bel'a'j'n al mi prunt'u
Kaj met'u ili'n kiel mi'a'n dank'o'n
Al Jupiter'o antaŭ li'a'n tron'o'n!
Ĉar mi nur est'as mut'a kaj mal'riĉ'a.

ORESTO.

Se vi'n kun tiu reĝ'a dom'o lig'as
Intim'a ia lig'o aŭ rilat'o'j,
Kiel kred'ig'as vi'a bel'a ĝoj'o,
Ho, tiam ten'u fort'e vi'a'n kor'o'n!
Ĉar tre dolor'a est'as por ĝoj'ant'o
Re'fal'o tro subit'a en mal'ĝoj'o'n.
Vi sci'as, mi ĝi'n vid'as, nur la mort'o'n
De l’ reĝ’ Agamemnono.

IFIGENIO.

Kaj ĉu tio
Ne est'as por mi sci'o tro sufiĉ'a?

ORESTO.

Vi sci'as nur du'on'o'n de l’ mizer'o.

IFIGENIO.

Kaj kio plu? Orest’, Elektro viv'as?

ORESTO.

Pri Klitemnestr'o vi neni'o'n tim'as?

IFIGENIO.

Ŝi'n ja nek tim'o, nek esper'o sav'os.

ORESTO.

Ŝi el la land'o de l’ esper’ for'ir'is.

IFIGENIO.

Ĉu do pent'ant'e ŝi si'n mem mort'ig'is?

ORESTO.

Ne! sed la propr'a sang'o ŝi'n mort'ig'is.

IFIGENIO.

Parol'u klar'e, ke mi plu ne serĉ'u!
La ne'cert'ec'o per flug'il’ mal'lum'a
Mil'foj'e bat'as ĉirkaŭ mi'a kap'o.

ORESTO.

La di'o'j do destin'as, ke mi est'u
La sci'ig'ant'o de la far'o, kiu'n
Mi tiel vol'us kaŝ'i por etern'e
En la sen'son'a regn'o de la nokt'o!
Al tio kontraŭ mi'a propr'a vol'o
Mi'n nun dev'ig'as vi'a ĉarm'a buŝ'o;
Ĝi tamen hav'as rajt'o'n, por postul'i
Dolor'o'n ankaŭ; bon'e, ĝi ricev'os.
En tiu tag’, kiam la patr'o fal'is,
Elektro sav'e kaŝ'is si'a'n frat'o'n;
Strofio, la bo'frat'o de la patr'o,
Volont'e li'n akcept'is kaj eduk'is
Li'n kun'e kun la propr'a si'a fil'o,
Pilado, kiu si'n tre baldaŭ lig'is
Kun la ven'int'o per plej bel'a lig'o
De la plej fort'a kor'a amik'ec'o.
Kaj ju pli ili kresk'is, des pli fort'e
En ili kresk'is la dezir'o venĝ'i
La mort'o'n de la reĝ'o. Kaj sekret'e,
En vest'o'j de fremd'ul'o'j, ili ven'is
Miken'o'n, kvazaŭ por al'port'i tie'n
Sci'ig'o'n pri la mort'o de Oresto
Kaj ankaŭ li'a'n cindr'o'n. Ili'n bon'e
Akcept'is la reĝ'in'o, ili ven'is
Intern'e'n de la dom'o. Al Elektro
Orest’ si'n re'kon'ig'as; ŝi re'blov'as
En li la fajr'o'n de l’ venĝ'em'o, kiu
En la al'est'o sankt'a de l’ patr'in'o
Jam preskaŭ esting'iĝ'is. En silent'o
Ŝi li'n konduk'as al la lok'o, kie
La patr'o fal'is, kie tre mal'fort'a
Mal'nov'a post'e'sign'o de la sang'o,
Jam preskaŭ tut'e plu ne rimark'ebl'a,
La plank'o'n, mult'e'foj'e jam lav'it'a'n,
Ankoraŭ kolor'ig'is. Tiam ŝi
Per si'a fajr'a lang'o nun pri'skrib'is
Ĉiu'n detal'o'n de la krim'a far'o
Kaj si'a'n sklav'a'n kaj mizer'a'n viv'o'n,
La fier'ec'o'n de la perfid'ul'o'j
Kaj la danĝer'o'j'n, kiu'j la ge'frat'o'j'n
Ankoraŭ nun minac'as de la flank'o
De la patr'in’ du'on'patr'in'iĝ'int'a.
Kaj tie al Oresto ŝi al'trud'is
Mal'nov'a'n la ponard'o'n, kiu tiom
En la Tantal'a dom’ jam furioz'is ...
Kaj propr'a fil’ mort'ig'is Klitemnestr'o'n ...

IFIGENIO.

Ho sen'mort'ul'o'j, vi, kiu'j pas'ig'as
Feliĉ'a'j'n tag'o'j'n super pur'a'j nub'o'j,
Ĉu nur por tio dum tre mult'a'j jar'o'j
Vi mi'n de ĉiu'j hom'o'j apart'ig'is
Kaj ten'is mi'n en vi'a proksim'ec'o
Kaj sur mi'n met'is la ofic'o'n virg'a'n
La sankt'a'n fajr'o'n ĉiam sub'ten'ad'i
Kaj la anim'o'n mi'a'n vi, simil'e
Al flam'o, ĉiam direkt'ad'is supr'e'n,
Ke la terur'o'j'n de la dom'o mi'a
Ek'sent'u mi nur iam pli mal'fru'e,
Sed tiom pli profund'e?—Ho, parol'u
Al mi pri la jun'ul'o mal'feliĉ'a!
Parol'u pri Oresto!

ORESTO.

Ho, se jam oni pov'us nun rakont'i
Pri li'a mort'o! Kvazaŭ ferment'ant'e,
Lev'iĝ'is el la sang’ de l’ buĉ'it'in'o
La ombr'o de l’ patr'in'o.
Al la fil'in'o'j de l’ etern'a nokt'o
Ĝi kri'as: “ten'u firm'e, ne for'las'u
La mort'ig'int'o'n de l’ patr'in'o! Pel'u
Kaj persekut'u la krim'ul'o'n! Pel'u!
Al vi li aparten'as!”—Ili aŭd'as,
Ili'a'j okul'aĉ'o'j ek'rigard'as
Ĉirkaŭ'e kun la agl'a avid'ec'o.
Kaj ili ek'mov'iĝ'as en la nigr'a'j
Kavern'o'j, kaj el la angul'o'j ven'as
Sen'bru'e tuj ili'a sekv'ant'ar'o,
La dub'o kaj la pent'o. Antaŭ ili
Vapor’ lev'iĝ'as el la Aĥeron'o;
El ĝi'a'j nebul'ring'o'j ek'rul'iĝ'as
Ĉirkaŭ'e de la kap'o de l’ kulp'ul'o
Sen'ĉes'a frenez'ig'a medit'ad'o
Pri l’ far'it'aĵ'o. Tiam, rajt'ig'it'a'j
Pere'o'n port'i, la infer'ul'in'o'j
El'paŝ'as sur la bel'a'n di'a'n ter'o'n,
De kiu ili'n antaŭ long'a temp'o
For'pel'is la mal'ben'o de la di'o'j.
Pied’ ili'a pel'as la kur'ant'o'n,
Ripoz'o'n ili don'as nur moment'e,
Por tuj atak'i kun terur'o nov'a.

IFIGENIO.

Ho mal'feliĉ'a, en la sam'a stat'o
Vi est'as mem, kaj tial vi kompren'as
Kiom'e li, mal'feliĉ'ul’, sufer'as!

ORESTO.

Kio'n vi dir'as? Kia sam'a stat'o?

IFIGENIO.

Vi'n, kiel li'n, ja prem'as frat'mort'ig'o;
Al mi jam tio'n dir'is vi'a frat'o.

ORESTO.

Sufiĉ'e! La anim'o vi'a grand'a
Per fals'a vort’ ne est'u plu tromp'at'a!
Fremd'ul'o por fremd'ul'o pov'as teks'i
Mensog'o'n kaj ruz'aĵ'o'n, por fal'ig'i
Li'n en la ret'o'n; inter ni ekzist'u
Nur ver'o!
Mi est'as mem Oresto! Kaj ĉi tiu
Krim'ul'a kap’ klin'iĝ'as al la tomb'o
Kaj serĉ'as mort'o'n. Kaj en ĉia form'o
Mi est'as pret'a vol'e ĝi'n akcept'i!
Ho, kiu ajn vi est'as, mi al vi
Kaj al amik'o mi'a mal'feliĉ'a
Dezir'as sav'o'n; sed al mi la sav'o'n
Mi ne dezir'as. Se mi ne erar'as,
Ĉi tie vi nur kontraŭ'vol'e rest'as;
El'trov'u do rimed'o'n, por for'kur'i,
Sed mi'n ĉi tie las'u. Mi'a korp'o
Mal'supr'e'n fal'u de la alt'a rok'o,
Ĝis mar'o flu'u mi'a sang’, port'ant'e
Mal'ben'o'n al la bord'o de l’ barbar'o'j!
Vi ir'u, en la hejm'a grek'a land'o
Komenc'u nov'a'n, pli feliĉ'a'n viv'o'n!
(Li for'ir'as.)

IFIGENIO.

Tiel'e do vi fin'e al mi ven'as,
Vi, Plen'um'iĝ’, fil'in'o plej rav'ant'a
De la plej grand'a patr'o! Ho, gigant'e
Nun antaŭ mi lev'iĝ'as vi'a bild'o!
Per la rigard'o mi'a mi apenaŭ
Ating'as vi'a'j'n man'o'j'n, kiu'j plen'a'j
De frukt'o'j kaj de ben'a'j kron'o'j, port'as
Trezor'o'j'n de Olimp'o. Kiel oni
Ek'kon'as reĝ'o'n laŭ la grand'mezur'o
De l’ don'o'j—ĉar la kvant'o, kiu'n mult'a'j
Jam nom'us riĉ'o, al li dev'as ŝajn'i
Mal'grand'a—tiel oni vi'n, ho di'o'j,
Re'kon'as laŭ la don'o'j tre ŝpar'at'a'j,
Sed long'e kaj saĝ'eg'e prepar'at'a'j.
Ĉar nur vi sol'a'j sci'as, kio est'as
Por ni util'a, nur vi sol'a'j vid'as
La vast'a'n regn'o'n de la est'ont'ec'o,
Dum antaŭ ni la stel'o'j kaj nebul'o'j
Ĉiu'vesper'e kovr'as la rigard'o'n.
Trankvil'e vi aŭskult'as ni'a'n preĝ'o'n,
Pet'ant'a'n pri sen'saĝ'a rapid'ec'o,
Sed vi'a man’ neniam mal'matur'e
De'ŝir'as la ĉiel'a'j'n or'a'j'n frukt'o'j'n;
Kaj ve al tiu, kiu ili'n pren'as
Per'fort'e tro fru'temp'e: la acid'a
Manĝ'aĵ’ al li al'port'as nur la mort'o'n.
Ne las'u, ke la long'e atend'it'a
Feliĉ’, apenaŭ iam esper'it'a,
Simil'e al la ombr'o de amik'o
Nun preter'pas'u van'e, rest'ig'ant'e
Tri'obl'a'n sufer'ad'o'n kaj dolor'o'n!

ORESTO (de'nov'e al'ir'as al ŝi).

Se vi pri vi kaj pri Pilado preĝ'as,
Ne cit'u mi'a'n nom'o'n kun la vi'a'j!
Ne sav'os vi krim'ul'o'n, sed kun li
Divid'os vi mal'ben'o'n kaj mizer'o'n.

IFIGENIO.

De vi'a sort’ de'pend'as mi'a sort'o.

ORESTO.

Neniel! Sol'a kaj sen akompan'o
Mi ir'u en la regn'o'n de la mort'o.
Se eĉ per vi'a propr'a kovr'o'tuk'o
Vi kovr'os la kulp'ul'o'n, vi ne kaŝ'os
Li'n antaŭ la etern'e-mal'dorm'ant'o'j;
Al'est'o vi'a, ho ĉiel'ul'in'o,
Flank'ig'os ili'n, sed ne for'tim'ig'os.
La ter'o'n de la sankt'a arb'ar'et'o
Ne rajt'as ili tuŝ'i arogant'e
Per la pied'o'j, sed de mal'proksim'e
De temp’ al temp'o aŭd'as mi ili'a'n
Terur'a'n rid'o'n. Tiel blek'as lup'o'j
Ĉirkaŭ'e de la arb’, sur kiu'n sav'is
Si'n vojaĝ'ant'o. Ekster la arb'ar'o
Ripoz'as ili, kvazaŭ sieĝ'ant'e;
Sed se mi nur for'las'os la arb'ar'o'n,
Tuj ili ek'lev'iĝ'os, balanc'ant'e
Serpent'a'j'n si'a'j'n kap'o'j'n, aper'ig'os
Ĉirkaŭ'e polv'a'j'n nub'o'j'n kaj pelad'os
Akir'o'n si'a'n plu'e'n, sen ripoz'o.

IFIGENIO.

Ĉu pov'as vi aŭskult'i bon'a'n vort'o'n?

ORESTO.

Ĝi'n ŝpar'u por am'at'o de la di'o'j!

IFIGENIO.

Esper'o nov'a nun por vi ek'lum'is.

ORESTO.

Tra fum'o nur bril'et'as antaŭ mi
La mort'river’, vok'ant'e al infer'o.

IFIGENIO.

Ĉu vi frat'in'o'n hav'as nur Elektron?

ORESTO.

Nur ŝi'n mi kon'is; ĉar la pli mal'jun'a'n
Fru'temp'e pren'is for el la mizer'o
De ni'a dom'o ŝi'a bon'a sort'o,
En kiu ni nur terur'aĵ'o'n vid'is.
Ho, ne demand'u plu kaj ne al'ig'u
Vi'n al la Erini'o'j. Kun kruel'a
Plezur'o ili de l’ anim'o mi'a
La cindr'o'n blov'as for kaj ne permes'as,
Ke la plej last'a'j karb'o'j, kiu'j rest'is
De la terur'a brul’ de ni'a dom'o,
En mi'a kor’ kviet'e esting'iĝ'u.
Ĉu tiu fajr’, intenc'e incit'at'a,
Nutr'at'a per sulfur'o de l’ infer'o
Etern'e en anim'o mi'a brul'os?

IFIGENIO.

Mi dolĉ'a'n odor'aĵ'o'n nun en'port'as
En tiu'n fajr'o'n. Pur'a spir’ de am'o
Per delikat'a blov’ mal'varm'et'ig'os
La ard'o'n, kiu bak'as vi'a'n brust'o'n!
Oresto, mi'a kar'a! Ĉu ne pov'as
Vi mi'n kompren'i? Ĉu de l’ akompan'o
De la terur'a'j di'a'j pun'ant'in'o'j
La sang’ en vi'a'j vejn'o'j el'sek'iĝ'is?
Ĉu el la kap'o de Gorgon’ penetr'is
Ŝton'ig'a sorĉ'o ĉiu'j'n vi'a'j'n membr'o'j'n?
Se el'verŝ'it'a sang'o de patr'in'o
Per surd'a voĉ'o vok'as al infer'o,—
Ĉu pur'a ben'a vort'o de frat'in'o
Ne vok'os di'a'n help'o'n de Olimp'o?

ORESTO.

Ĝi vok'as! Ha, ĉu tiel vi dezir'as
Pere'o'n mi'a'n? Ĉu en vi si'n kaŝ'as
Di'in’ de venĝ'o? Kiu do vi est'as,
Vi, kies voĉ'o kruel'eg'e turn'as
La plej profund'a'n mi'a'n intern'aĵ'o'n?

IFIGENIO.

Ek'sent'u do la voĉ'o'n de la kor'o:
Orest’! ĝi est'as mi, Ifigenio!
Mi viv'as!

ORESTO.

Vi!

IFIGENIO.

Ho, frat'o!

ORESTO.

For! ho, for!
Ne tuŝ'u mi'a'j'n bukl'o'j'n! Ĉar, simil'e
Al la edz'iĝ'a vest'o de Kreuz'o,
Per ne'venk'ebl'a fajr'o mi infekt'as.
For'ir'u! Kiel iam Herkules'o,
Mi dev'as pren'i mort'o'n izol'it'e.

IFIGENIO.

Vi ne pere'os! Ho, se mi nur pov'us
Trankvil'a'n unu vort'o'n de vi aŭd'i!
For'ig'u mi'a'n dub'o'n, ho, cert'ig'u,
Cert'ig'u al mi tut'e la feliĉ'o'n,
Pri kiu tiel long'e mi pet'eg'is.
Ĉar rad'o de dolor'o kaj de ĝoj'o
En mi'a kor’ rul'iĝ'as. De l’ fremd'ul'o
For'puŝ'as mi'n la tim'o; sed plej fort'e
Mi'n la intern'o tir'as al la frat'o.

ORESTO.

Ĉu star'as mi en templ'o de Lieo?
Ĉu furioz'a puŝ'o de pasi'o
Atak'is nun subit'e la pastr'in'o'n?

IFIGENIO.

Ho, aŭd'u mi'n! Ho, vid'u, kiel fin'e
Post long'a, long'a temp'o mi'a kor'o
Nun mal'ferm'iĝ'is por la grand'a ĝoj'o,
Ke al la sol'a kaj al la plej kar'a
El ĉio, kio en la tut'a mond'o
Por mi ankoraŭ rest'is, mi nun pov'as
La kap'o'n kis'i; ke per mi'a'j brak'o'j,
Ĝis nun nur al la vent'o etend'it'a'j,
Mi fin'e vi'n nun pov'as ĉirkaŭ'pren'i!
Ho, las'u! las'u! Ĉar eĉ de l’ Parnas'o
La font'o, kiu salt'as en la val'o'n,
Ne flu'as tiel pur'e, tiel hel'e,
Kiel nun flu'as sen'mezur'a ĝoj'o
El mi'a kor'o, flu'as kaj ĉirkaŭ'as
Mi'n kiel grand'a ond'o'plen'a mar'o.
Oresto! Ho, Oresto! Mi'a frat'o!

ORESTO.

Ne, bel'a nimf'o, ne, mi ne konfid'as
Al vi kaj vi'a'j flat'o'j. Ne forges'u,
Dian’ postul'as serv'o'n la plej ĉast'a'n;
Ŝi venĝ'as mal'sankt'ig'o'n de la templ'o.
De mi'a brust’ for'ig'u vi'a'n brak'o'n!
Kaj se vi vol'as don'i al jun'ul'o
Sav'ant'a'n am'o'n kaj li'n feliĉ'ig'i,
Vi'n tiam turn'u al amik'o mi'a,
La vir'o pli valor'a. Jen li vag'as
Sur la voj'et'o tie sur la rok'o;
Al li vi ir'u kaj al li vi don'u
Konsil'o'n bon'a'n, sed mi'n las'u for!

IFIGENIO.

Re'konsci'iĝ'u, frat'o, kaj re'kon'u
La trov'it'in'o'n! La ĉiel'a'n ĝoj'o'n,
La pur'a'n, ĉast'a'n ĝoj'o'n de frat'in'o
Ne nom'u sen'prudent'a volupt'ec'o!
Ho, di'o'j, pren'u la mani'a'n kovr'o'n
For de okul'o li'a la rigid'a,
Ke la moment'o de l’ plej alt'a ĝoj'o
Ne far'u ni'n tri'obl'e mal'feliĉ'a'j!
Jen antaŭ vi ŝi star'as, la frat'in'o
De long'e jam perd'it'a. De l’ altar'o
Mi'n la di'in'o tir'is for kaj sav'is
Ĉi tie'n mi'n en si'a'n propr'a'n templ'o'n.
Kaj vi, kapt'it'a kaj ofer'buĉ'ot'a,
En la pastr'in'o trov'as la frat'in'o'n.

ORESTO.

Ho, mal'feliĉ'a! Nun la sun'o vid'u
De ni'a dom’ la last'a'n terur'aĵ'o'n!
Ĉu ne trov'iĝ'as tie ĉi Elektro?
Ŝi ankaŭ nun kun ni pere'u kun'e,
Por ne daŭr'ig'i si'a'n viv'o'n sol'e
Por sort'o kaj sufer'o'j pli turment'a'j!
Pastr'in’, al la altar'o mi'n konduk'u:
La frat'mort'ig'o est'as tradici'o
Hered'a en mal'nov'a ni'a gent'o;
Vi'n, di'o'j, dank'as mi, ke vi decid'is
Mi'n pere'ig'i fraŭl'e, sen infan'o'j.
Kaj vi de mi akcept'u la konsil'o'n,
Ne am'u tro la sun'o'n kaj la stel'o'j'n;
Ho, sekv'u mi'n en la mal'lum'a'n regn'o'n!
Simil'e kiel drak'o'j sulfur'marĉ'a'j
Si'n en batal’ en'glut'as reciprok'e,
La furioz'a gent'o de Tantal'o
Si'n mem eksterm'as; ir'u do kun mi
Mal'supr'e'n sen'infan'e kaj sen'kulp'e!
Vi mi'n rigard'as kun kompat'o? Ĉes'u!
Sam'manier'e serĉ'is Klitemnestr'o
Re'son'o'n en la kor’ de si'a fil'o;
Sed li'a brak'o traf'is ŝi'a'n brust'o'n,
Kaj la patr'in'o fal'is. Ho, aper'u,
Spirit'o indign'ant'a! Vi, furi'o'j,
Al'proksim'iĝ'u per ferm'it'a rond'o,
Rigard'u la al vi agrabl'a'n dram'o'n,
La plej terur'a'n, kiu'n vi prepar'is!
Ne venĝ'o aŭ mal'am'o nun akr'ig'as
Ponard'o'n si'a'n: la frat'in’ am'ant'a
Nun est'as dev'ig'at'a don'i mort'o'n.
Ne plor'u! Ĝi ne est'as vi'a kulp'o.
De mi'a infan'ec'o mi neni'o'n
Tiel'e am'is, kiel vi'n mi pov'us
Nun am'i, ho, frat'in'o mi'a kar'a.
Jes, lev'u la ponard'o'n, ne indulg'u,
Dis'ŝir'u tiu'n brust'o'n, don'u voj'o'n
Al la torent'o'j, kiu'j en ĝi bol'as!
(Li fal'as sven'e.)

IFIGENIO.

El'port'i sol'a tiom da feliĉ'o
Kaj tiom da sufer'o'j mi ne pov'as.
Pilado, kie est'as vi, Pilado?
Al'port'u vi'a'n help'o'n, kar'a vir'o!
(Ŝi for'ir'as serĉ'ant'e.)

Scen'o Du'a.
ORESTO (vek'iĝ'ant'e el la sven'o kaj lev'iĝ'ant'e).

Ankoraŭ unu! Don'u do al mi
El Let'a akv'o last'a'n re'freŝ'ig'a'n
Kalik'o'n! Baldaŭ el la brust’ el'naĝ'os
La last'a konvulsi'o de la viv'o.
Tre baldaŭ la spirit'o mi'a flu'os
Trankvil'e al la font'o de forges'o,
Al vi, fantom'o'j, al nebul’ etern'a.
Permes'u, ke en vi'a mez'o trov'u
Ripoz'o'n la pel'it'a fil’ de l’ ter'o!
Mi aŭd'as murmur'et'o'n en la branĉ'o'j,
El la krepusk'o ven'as ia bru'o ...
La nov'a'n gast'o'n vid'i ili ven'as!
Ha, kia est'as la an'ar'o, kiu
Majest'e ir'as, kvazaŭ princ'a dom'o?
Mal'jun'a'j, jun'a'j, vir'o'j kaj vir'in'o'j
Kviet'e marŝ'as. Di'simil'a'j ŝajn'as
Pas'ant'a'j la fantom'o'j. Jes, mi vid'as,
Jen la pra'patr'o'j de la dom'o mi'a.
Atreo marŝ'as pac'e kun Tiest'o;
La knab'o'j gaj'e lud'as ĉirkaŭ ili.
Ĉu vi'n jam plu mal'pac'o ne dis'ig'as?
Ĉu kun'e kun la lum'o de la sun'o
La venĝ'o esting'iĝ'is? Tiam mi'n
Vi ankaŭ ja akcept'os kaj mi pov'os
Al'iĝ'i al solen'a vi'a marŝ'o.
Bon'ven'o'n, patr'o'j! Vi'n salut'as Oresto,
La last'a vir'o de vi'a gent'o;
Kio'n vi sem'is, li ĝi'n rikolt'is:
Kun ŝarĝ’ de mal'ben'o li ir'as mal'supr'e'n.
Sed mal'pli ĉi tie pez'as la ŝarĝ'o'j.
Pren'u li'n, pren'u en vi'a'n an'ar'o'n!
Mi estim'as Atreon, mi estim'as Tiest'o'n:
Ĉi tie ni ĉiu'j perd'is mal'am'o'n.—
Al mi montr'u la patr'o'n, kiu'n mi vid'is
Nur unu foj'o'n en mi'a viv'o!
Ĉu vi ĝi est'as, la patr'o mi'a?
Kaj la patr'in'o'n vi am'e konduk'as?
Se don'as la man'o'n al vi Klitemnestr'o,
Tiam ankaŭ Oresto pov'as al'paŝ'i
Kaj dir'i al ŝi: vi'a'n fil'o'n rigard'u!—
Vid'u ambaŭ la fil'o'n! Akcept'u li'n bon'e!
Sur ter'o ja est'is salut’ de mort'ig'o
La vort'o signal'a en ni'a dom'o,
Kaj si'a'j'n ĝoj'o'j'n la gent'o Tantal'a
Trov'is nur trans'e de l’ nokt'o etern'a.
Vi vok'as: Bon'ven'o'n! vi mi'n akcept'as!
Mi'n konduk'u, mi pet'as, al la mal'jun'ul'o,
Al la patr'o de l’ gent'o! Kie li est'as?
Mi vol'as li'n vid'i, la kap'o'n la kar'a'n,
La ador'at'a'n, kiu sid'ad'is
En konsil'iĝ’ kun la di'o'j sen'mort'a'j.
Ŝajn'as, vi trem'as, vi vi'n de'turn'as?
Ĉu li sufer'as, la di'o'simil'a?
Ho ve! la plej alt'a'j la potenc'ul'o'j
Per fer'a'j ĉen'o'j la brust'o'n hero'a'n
Por terur'a'j turment'o'j al'forĝ'is!

Scen'o Tri'a.

ORESTO. IFIGENIO. PILADO.

ORESTO.

Ĉu ankaŭ vi jam ven'is mal'supr'e'n?
Bon'ven'o'n, frat'in'o! Sed mank'as Elektro!
Ŝi'n ankaŭ send'u al ni plej baldaŭ
Ia bon'a di'o per sag'o kompat'a!
Nur vi'n mi bedaŭr'as, mal'feliĉ'a amik'o!
Ho, ven'u, ven'u al la tron’ de Pluton'o,
Kiel nov'a'j gast'o'j ni salut'u la mastr'o'n!

IFIGENIO.

Ho, vi, ge'frat'o'j, kiu'j de l’ ĉiel'o
En tag’ kaj nokt'o al la hom'o'j don'as
La bel'a'n lum'o'n, sed ne rajt'as lum'i
Al la mort'int'o'j,—sav'u ni'n, ge'frat'o'j'n!
Ho, vi Diano, kiu vi'a'n frat'o'n
Am'eg'as pli ol ĉio'n en la mond'o
Kaj la vizaĝ'o'n virg'a'n kun sopir'o
Direkt'as al etern'a li'a lum'o,—
Ne las'u do, ke mi'a sol'a frat'o,
Mal'fru'e re'trovit'a, furioz'u
En la mal'lum'o de la frenez'ec'o!
Se vi'a vol’, pro kiu vi ĉi tie
Mi'n kaŝ'is, nun jam est'as plen'um'it'a,
Se mi'n per li kaj li'n per mi vi vol'as
Mirakl'e sav'i, tiam liber'ig'u
Li'n de l’ katen'o'j de l’ mal'ben'o li'a,
Ke la tre kar'a temp'o de la sav'o
Por ĉiam ne for'flug'u!

PILADO.

Ĉu vi re'kon'as ni'n? Ĉu vi re'kon'as
La sankt'a'n arb'ar'et'o'n kaj la lum'o'n?
Ĝi ja ne pov'us lum'i por mort'int'o'j!
Ĉu sent'as vi la brak'o'j'n de l’ amik'o
Kaj de l’ frat'in'o, kiu'j vi'n ankoraŭ
En plen'a viv'o ten'as? Palp'u fort'e!
Ne est'as ni fantom'o'j. Konvink'iĝ'u!
Re'konsci'iĝ'u! Ĉiu minut'et'o
Nun est'as kar'a; ni'a sav'o pend'as
Nun sur faden’ mal'fort'a, kiu'n ŝpin'as
Por ni, vid'ebl'e, ia bon'a Park'o.

ORESTO (al Ifigenio).

Ho, las'u mi'n je la unu'a foj'o
En vi'a'j brak'o'j ĝu'i pur'a'n ĝoj'o'n!
Vi, di'o'j, kiu'j kun potenc'o flam'a
La ŝarĝ'o'n de l’ nub'eg'o'j liber'ig'as
Kaj la sopir'e pet'eg'it'a'n pluv'o'n
Kun bru'o de vent'eg'o kaj de tondr'o
Sovaĝ'torent'e verŝ'as sur la ter'o'n,
Sed baldaŭ la terur'o'n de la hom'o'j
Vi far'as ben'o kaj la tim'o'n ŝanĝ'as
En ĝoj'o'n kaj en laŭt'a'n dank'o'n, kiam
En gut'o'j de foli'o'j freŝ'eg'it'a'j
La nov'a sun’ mil'obl'e spegul'iĝ'as
Kaj per afabl'a man’ Iris'o ŝir'as
La griz'a'n kovr'o'n de la last'a'j nub'o'j:
Ho, las'u ankaŭ mi'n nun en la brak'o'j
De la frat'in'o, ĉe l’ fidel'a brust'o
De la amik’ kun plen'a dank'o ĝu'i
Kaj ten'i, kio'n vi al mi donac'is!
For'fal'as la mal'ben'o, tio'n dir'as
Al mi la kor'o; jam la Eŭmenid'o'j
Re'turn'e kur'as nun al la Tartar'o
Kaj tondr'e ferm'as fer'a'n la pord'eg'o'n.
La ter’ el'spir'as freŝ'o'n bon'odor'a'n
Kaj mi'n invit'as nov'e aspir'ad'i
Al ĝoj’ de l’ viv'o kaj al grand'a'j far'o'j.

PILADO.

Rapid'u, ĉar la temp'o baldaŭ pas'os!
La vent'o, kiu blov'os ni'a'j'n vel'o'j'n,
Nur ĝi for'port'u ni'a'n plen'a'n ĝoj'o'n
Al la Olimp'o. Nun ni dev'as nepr'e
Rapid'e konsil'iĝ'i kaj decid'i.

Akt'o Kvar'a.

Scen'o Unu'a.
IFIGENIO (sol'a).

Se por mort'em'ul'o
La di'o'j destin'as
Tre mult'a'j'n konfuz'o'j'n
Kaj por li prepar'as
Sku'ant'a'n trans'ir'o'n
De ĝoj’ al dolor'o,
De sufer'o'j al ĝoj'o:
Tiam apud la urb'o
Aŭ sur bord’ mal'proksim'a
Ili por li eduk'as
Amik'o'n trankvil'a'n,
Ke en hor’ de mizer'o
Est'u pret'a la help'o.
Ho, ben'u, di'o'j, ben'u vi Piladon
Kaj ben'u ĉiu'n li'a'n entrepren'o'n!
Li est'as fort'a brak'o en batal'o,
Li est'as lum'a saĝ'o en kun'ven'o,
Ĉar tre trankvil'a'n hav'as li anim'o'n
Kaj al la sufer'ant'o'j li al'port'as
Konsil'o'n kaj en ĝust'a temp'o help'o'n.
Mi'n li for'ŝir'is de la frat'o, kiu'n
Mi kun ador’ sen'fin'e rigard'ad'is,
Mi ĝoj'is kaj mi ĝu'is, mi ne pov'is
Sat'iĝ'i de l’ feliĉ'o mi'a propr'a,
Mi li'n el mi'a'j brak'o'j ne el'las'is,
Kaj mi ne sent'is la danĝer'o'n, kiu
Ĉirkaŭ'is ni'n kaj est'is tre proksim'a.
Nun ili, por plen'um'i la intenc'o'n,
Jam ir'as al la mar'a bord'o, kie,
Kaŝ'it'e en la golf’, ili'a ŝip'o
Atend'as nur la sign'o'n. Kaj al mi
Prudent'a'j'n vort'o'j'n ili en la buŝ'o'n
En'met'is kaj instru'is mi'n, kiel'e
Mi al la reĝ’ respond'u, se li send'os
Insist'e ek'postul'i la ofer'o'n.
Mi vid'as, mi mi'n dev'as las'i gvid'i
Simil'e al infan'o; mi ne lern'is
Insid'e aŭ per ruz’ i'o'n akir'i.
Ho ve al mensog'ant'o'j! La mensog'o
Neniam liber'ig'as ni'a'n brust'o'n
Simil'e al la vort'o'j de la ver'o;
Ĝi ne konsol'as ni'n, ĝi nur turment'as
La hom'o'n, kiu ĝi'n sekret'e forĝ'as,
Kaj kiel sag'o, kiu'n en la flug'o
Potenc'a di'o kapt'as kaj re'bat'as,
Ĝi cel'o'n ne ating'as, sed re'salt'as
Kaj traf'as tiu'n, kiu ĝi'n el'paf'is.
Ho, pez'a'j zorg'o'j prem'as mi'a'n brust'o'n.
Ĉu ebl'e sur la ter’ ne'sankt'ig'it'a
De l’ bord'o nun de'nov'e la furi'o
Atak'is plej kruel'e mi'a'n frat'o'n?
Ĉu ebl'e ili est'as mal'kaŝ'it'a'j?
Ha, ŝajn'as, ke arm'it'o'j proksim'iĝ'as!
Ha, jen! Jen kurier'o de la reĝ'o
Ĉi tie'n ven'as per rapid'a'j paŝ'o'j.
La kor'o en mi bat'as, la anim'o
Kovr'iĝ'as per nebul'o, kiam mi
Nun dev'as ek'rigard'i la vizaĝ'o'n
De l’ vir’, al kiu dev'as mi mensog'i.

Scen'o Du'a.

IFIGENIO. ARKAS.

ARKAS.

Rapid'u, ho pastr'in’, kun la ofer'o!
La reĝ’ atend'as, la popol’ postul'as.

IFIGENIO.

Mi vol'us tuj plen'um'i mi'a'n dev'o'n,
Sed ve, mal'help'o ne'antaŭ'vid'it'a
Star'iĝ'is inter mi kaj la plen'um'o.

ARKAS.

Ha, kio bar'as reĝ'a'n la ordon'o'n?

IFIGENIO.

Okaz'o, kiu ne de ni de'pend'as.

ARKAS.

Rakont'u, ke mi tuj al li raport'u,
Ĉar li decid'is jam, ke ambaŭ mort'u.

IFIGENIO.

La di'o'j ĝi'n ankoraŭ ne decid'is.
El tiu'j vir'o'j la plej aĝ'a port'as
Sur si la kulp'o'n de parenc'mort'ig'o.
Li'n la furi'o'j venĝ'e persekut'as,
Kaj eĉ en la intern'o de la templ'o
Atak'is li'n mal'san'o la kruel'a
Kaj mal'sankt'ig'is la plej pur'a'n lok'o'n.
Mi nun kun virg'ul'in'o'j mi'a'j ir'as,
Por per lav'ad'o en la pur'a mar'o
Laŭ la mister'a'j leĝ'o'j de la pastr'o'j
La bild'o'n de l’ di'in'o re'sankt'ig'i.
Neni'u ni'n mal'help'u en la ir'o.

ARKAS.

Mi ir'os tuj raport'i al la reĝ'o
Pri la mal'help'o; la ceremoni'o'n
Vi ne komenc'u, ĝis li ĝi'n permes'os.

IFIGENIO.

Ĝi est'as nur afer'o de l’ pastr'in'o.

ARKAS.

La grav'a'n fakt'o'n reĝ'o dev'as sci'i.

IFIGENIO.

Sed li'a vol’ neni'o'n pov'as ŝanĝ'i.

ARKAS.

Pro form'o potenc'ul'o'n ni demand'as.

IFIGENIO.

Ne trud'u, kio'n dev'us mi rifuz'i.

ARKAS.

Konsent'u tio'n, kio est'as bon'a.

IFIGENIO.

Mi ced'os, se ne tro vi mal'rapid'os.

ARKAS.

Mi post moment'o est'os ĉe la reĝ'o
Kaj tuj re'turn'e kun la vort'o'j li'a'j.
Ho, se mi ankaŭ pov'us al li port'i
Sci'ig'o'n, kiu ĉio'n klar'e solv'us!
Ho ve, ke vi ne sekv'is la konsil'o'n
De fidel'ul'o!

IFIGENIO.

Volont'e ja mi far'is, kio'n pov'is.

ARKAS.

Ankoraŭ nun vi pov'as ĉio'n ŝanĝ'i.

IFIGENIO.

De mi'a vol'o tio ne de'pend'as.

ARKAS.

Ne'plaĉ'ant'aĵ'o'n trov'as vi ne ebl'a.

IFIGENIO.

Vi trov'as ebl'a, kio'n vi dezir'as.

ARKAS.

Ĉu ĉio'n tiel pes'as vi trankvil'e?

IFIGENIO.

Mi las'is la decid'o'n al la di'o'j.

ARKAS.

Sed ili ja la hom'o'j'n sav'as hom'e.

IFIGENIO.

Mi far'os ĉio'n, kio'n ili dir'os.

ARKAS.

Ho, kred'u, ĉio nur de vi de'pend'as.
Nur la koler'a stat'o de la reĝ'o
Al ambaŭ la fremd'ul'o'j don'as mort'o'n.
Jam de tre long'e la milit'ist'ar'o
De'kutim'iĝ'is de l’ ofer'o'j sang'a'j.
Eĉ mult'a'j, kiu'j'n mal'amik'a sort'o
Al fremd'a bord'o pel'is, sent'is mem
La tut'a'n ĉarm'o'n, tut'a'n la di'ec'o'n,
Se la vag'ant'o'n en la fremd'a land'o
Renkont'as bon'dezir'a kaj afabl'a
Vizaĝ'o hom'a. Ho, ne tir'u for
De ni la bon'o'n, kiu por ni ĉiu'j
De vi de'pend'as! Kio'n vi komenc'is,
Vi pov'as ja facil'e al'fin'ig'i;
Ĉar la mild'ec'o, kiu de l’ ĉiel'o
En hom'a form'o ven'as sur la ter'o'n,
Neni'e pli rapid'e al si regn'o'n
Konstru'as, ol en tiu lok'o, kie
Sovaĝ'e kaj konfuz'e nov'a gent'o,
Plen'eg'a de kuraĝ'o kaj de fort'o,
Gvid'at'a per la propr'a'j antaŭ'sent'o'j,
La ŝarĝ'o'j'n de la hom'a viv'o port'as.

IFIGENIO.

Ne sku'u la anim'o'n mi'a'n, kiu'n
Laŭ vi'a vol’ direkt'i vi ne pov'as.

ARKAS.

Dum temp’ ankoraŭ est'as, oni ŝpar'as
Nek pen'o'n, nek admon'o'n ripet'at'a'n.

IFIGENIO.

Al vi klopod'o'j'n kaj al mi sufer'o'j'n
Vi kaŭz'as, tamen ambaŭ est'as van'a'j.

ARKAS.

De la sufer'o'j mi nun pet'as help'o'n,
Ĉar plej amik'e ili ja konsil'as.

IFIGENIO.

Kruel'e ili ŝir'as mi'a'n kor'o'n,
Sed la mal'vol'o'n ili ne eksterm'as.

ARKAS.

Ĉu pov'as nobl'a kor’ mal'vol'o'n hav'i
Por bon'o, kiu'n nobl'a hom’ propon'as?

IFIGENIO.

Jes, se la nobl'a hom’ anstataŭ dank'o
Mi'n mem akir'i mal'konven'e vol'as.

ARKAS.

Se iu ne dezir'as, tre facil'e
Li ĉiam trov'as vort'o'j'n de prav'iĝ'o.
Mi pri l’ ofer'o'j al la reĝ’ raport'os.
Ho, se vi en la kor’ al vi ripet'us,
Kiel'e nobl'e li kun vi ag'ad'is
De vi'a ven'o ĝis la nun'a tag'o!

Scen'o Tri'a.
IFIGENIO (sol'a).

De la parol’ de tiu vir'o nun
En plej mal'ĝust'a temp'o mi'a kor'o
Subit'e re'turn'iĝ'is. Mi ek'tim'as!
Ĉar kiel ond'o'j en potenc'a kresk'o
La rok'o'j'n super'verŝ'as, kiu'j star'as
Ĉe l’ bord'o en la sabl'o, tiel flu'o
De ĝoj'o mi'a'n kor'o'n tut'e kovr'is.
Mi en la brak'o'j ten'is ne'ebl'aĵ'o'n.
Nun al mi ŝajn'is, ke de'nov'e nub'o
Kviet'e mi'n ĉirkaŭ'as, de la ter'o
Mi'n lev'as kaj mi'n dolĉ'e en'dorm'ig'as,
Simil'e kiel tiam, kiam mi'n
La brak'o de l’ di'in’ sav'ant'e kapt'is.
La frat'o'n mi'a'n kapt'is mi'a kor'o
Per si'a tut'a fort'o; mi aŭskult'is
Nur la konsil'o'n de l’ amik'o li'a;
Nur ili'n sav'i est'is la en'hav'o
De mi'a'j pens'o'j. Kiel la ŝip'an'o
Volont'e si'n de'turn'as de la rif'o'j
De ne'gast'am'a kaj dezert'a land'o,
Mi tiel de Taŭr'id'o mi'n de'turn'is.
Sed nun la voĉ'o de l’ fidel'a vir'o
Mi'n re'e vek'is, mi'n re'memor'ig'is,
Ke ankaŭ ĉi mi ja for'las'as hom'o'j'n.
Du'obl'e abomen'a nun far'iĝ'as
Por mi la tromp'o. Ho, anim'o mi'a,
Re'trankvil'iĝ'u! Ĉu vi nun komenc'as
Dub'em'e ŝancel'iĝ'i? Ne! la ter'o'n
De la sol'ec'o dev'as vi for'las'i!
En'ŝip'ig'it'a'n kapt'os vi'n la ond'o'j
Per si'a balanc'ad'o,—nun pro tim'o
Vi nek la mond'o'n, nek vi'n mem re'kon'as.

Scen'o Kvar'a.

IFIGENIO. PILADO.

PILADO.

Ha, kie est'as ŝi, ke mi rapid'u
Al ŝi al'port'i ĝoj'a'n la sci'ig'o'n
Pri ni'a sav'o!

IFIGENIO.

Vid'u, jen mi est'as,
De zorg'o'j prem'eg'at'a, mi atend'as
Nun la konsol'o'n, kiu'n vi promes'as.

PILADO.

La frat'o re'san'iĝ'is! La ŝton'ec'a'n
Ekster'sankt'ej'a'n ter'o'n kaj la bord'o'n
Ating'is ni en gaj'a parol'ad'o.
Ni ne rimark'is, kiam ni for'las'is
La arb'ar'et'o'n. Ĉiam pli rav'ant'e
La bel'a flam'o de jun'ec’ ĉirkaŭ'is
La bukl'a'n li'a'n kap'o'n. Hel'e bril'is
Kuraĝ'e kaj esper'e la okul'o'j,
Kaj li'a kor’ liber'e si'n for'don'is
Plen'eg'e al la ĝoj'o kaj plezur'o.
Ke vi'n kaj mi'n li baldaŭ pov'os sav'i.

IFIGENIO.

Ben'at'a est'u! De la lip'o, kiu
El'dir'is tia'j'n feliĉ'ig'a'j'n vort'o'j'n,
Neniam son'u ton'o de sufer'o'j!

PILADO.

Aŭskult'u plu; feliĉ'o kiel princ'o
Kun bel'a sekv'ant'ar'o ĉiam marŝ'as.
La kamarad'o'j'n ankaŭ ni re'trov'is;
En rok'a golf’ la ŝip'o'n ili kaŝ'is
Kaj sid'is atend'ant'e kaj mal'ĝoj'e.
Apenaŭ ek'vid'int'e vi'a'n frat'o'n,
Ek'kri'is ili ĝoj'e, kaj insist'e
La ŝip'an'ar'o pet'is rapid'ig'i
La for'vetur'o'n. Ĉiu man’ sopir'as
Rem'il'o'n, kaj eĉ vent'o, de ni ĉiu'j
Tuj rimark'it'a, ĉarm'a'j'n la flug'il'o'j'n
Etend'is kaj ek'blov'is de la bord'o.
Ni do rapid'u, kaj vi tuj konduk'u
Mi'n al la templ'o, las'u mi'n en'ir'i
Kaj kapt'i respekt'eg'e la objekt'o'n
De ni'a cel'o! Mi sufiĉ'os sol'a,
Por port'i for sur mi'a'j fort'a'j ŝultr'o'j
La bild'o'n de l’ di'in'o; kiel fort'e
Mi sopir'eg'as la cel'it'a'n ŝarĝ'o'n!
(Ĉe la last'a'j vort'o'j li si'n direkt'as al la
templ'o, ne rimark'ant'e, ke Ifigenio li'n ne
sekv'as; sed baldaŭ li si'n re'turn'as.)

Vi star'as sen'decid'e! Vi silent'as!
Vi ŝajn'as konfuz'it'a! Ĉu aper'is
Bar'ant'e ia nov'a mal'feliĉ'o?
Ho, dir'u, ĉu vi al la reĝ’ raport'is
La vort'o'j'n, kiu'j'n ni inter'konsent'is?

IFIGENIO.

Jes, kar'a vir'o; sed vi mi'n insult'os.
Mi sent'as jam silent'a'n la riproĉ'o'n!
Send'it'o de la reĝ'o al mi ven'is,
Kaj kio'n vi al mi instru'is, tio'n
Mi al li dir'is. Ŝajn'as, ke li est'is
Tre mir'ig'it'a, kaj li tre insist'is,
Ke pri l’ mal'oft'a la ceremoni'o
Raport'o'n oni far'u al la reĝ'o
Kaj aŭd'u li'a'n vol'o'n; kaj mi nun
Atend'as la re'ven'o'n de l’ send'it'o.

PILADO.

Ho, ve al ni! Re'nov'ig'it'a flug'as
Nun la danĝer'o ĉirkaŭ ni'a'j kap'o'j!
Nu, kial do vi vi'n ne kovr'is saĝ'e
Per rajt'o'j de pastr'in'o?

IFIGENIO.

Mi neniam
Kovr'il'o'n far'is el la pastr'a rajt'o.

PILADO.

Ho, tiam vi'n kaj ni'n, anim'o pur'a,
Vi pere'ig'os. Kial mi ne pens'is
Pri ĝi antaŭ'e kaj vi'n ne instru'is
Evit'i ankaŭ tiu'n ĉi postul'o'n!

IFIGENIO.

Nur mi'n insult'u! Mi nur est'as kulp'a,
Mi tio'n sent'as; tamen mi ne pov'is
Rifuz'i al la vir’, kiu postul'is
Prudent'e tio'n, kio'n mi'a kor'o
Ne pov'is ja ne trov'i tut'e prav'a.

PILADO.

La stat'o nun far'iĝ'is pli danĝer'a;
Sed ankaŭ tiel ni ne dev'as perd'i
Kuraĝ'o'n, aŭ per ag'o'j ne'prudent'a'j
Aŭ tro rapid'a'j mem ni'n el'perfid'i.
Trankvil'e nun atend'u la re'ven'o'n
De la send'it'o, kaj post li'a'j vort'o'j
Vi star'u fort'e, kio'n ajn li dir'os!
Ĉar la aranĝ'o de sankt'ig'a'j far'o'j
Ja est'as ne afer'o de la reĝ'o,
Sed de l’ pastr'in'o. Kaj se li dezir'os
Ek'vid'i la fremd'ul'o'n, kiu'n pez'e
Atak'is konvulsi'o'j de frenez'o,
Rifuz'u sub pretekst'o, ke vi ten'as
Ni'n ambaŭ nun kaŝ'it'a'j en la templ'o.
Tiel'e vi al ni la ebl'o'n don'os,
Ke, for'port'ant'e sankt'a'n la trezor'o'n
For de l’ popol'o krud'a kaj barbar'a,
Rapid'e ni for'kur'u kaj sav'iĝ'u.
Plej bon'a'j'n sign'o'j'n send'as Apolon'o,
Kaj antaŭ ol ni pi'e la kondiĉ'o'n
Plen'um'is, li al ni jam aper'ig'is
Favor'o'n si'a'n, kiu'n li promes'is.
Oresto liber'iĝ'is kaj san'iĝ'is!
Kun li, kun ni'a kar'a liber'ul'o,
Konduk'u ni'n, ho vi, favor'a'j vent'o'j,
Al la insul'o rok'a, kie loĝ'as
La di'o! Kaj tuj post'e al Miken'o,
Ke ĝi re'viv'u, ke nun el la cindr'o
De ĝi'a'j esting'it'a'j fajr'o'lok'o'j
La patr'a'j di'o'j ĝoj'e re'lev'iĝ'u
Kaj bel'a fajr'o lum'u nun de'nov'e
Por ili. Vi'a man'o la unu'a
Por ili ŝut'os el la or'a'j vaz'o'j
Incens'o'n. Trans la sojl'o'n vi en'port'os
De'nov'e sav'o'n, ĝoj'o'n, nov'a'n viv'o'n,
Kaj la mal'ben'o'n vi mal'aper'ig'os,
Kaj vi'a'n famili'o'n vi ornam'os
Per nov'a'j, freŝ'a'j flor'o'j de la viv'o.

IFIGENIO.

Ho, kiam mi vi'n aŭd'as, mi'a kar'a,
Tuj mi'a kor’, traf'it'a de l’ radi'o
De vi'a'j vort'o'j, turn'as si'n feliĉ'e
Al dolĉ'a la konsol'o, kiel flor'o
Si'n turn'as al la sun'o. Kia'n ĝoj'o'n
Al'port'as firm'a'j vort'o'j de amik'o
Apud'est'ant'a! tiu'j vort'o'j hav'as
Ĉiel'a'n fort'o'n, dum sol'ul'o fal'as
Sub ŝarĝ’ de si'a propr'a medit'ad'o!
Ŝlos'it'a'j en la brust'o, matur'iĝ'as
Nur mal'facil'e kaj tre mal'rapid'e
La pens'o'j kaj decid'o'j, sed al'est'o
De kar'a hom'o ili'n tre facil'e
Dis'volv'as.

PILADO.

Nun adiaŭ! Mi rapid'os
Nun trankvil'ig'i la amik'o'j'n, kiu'j
Atend'as sopir'ant'e. Post'e baldaŭ
Ĉi tie'n mi re'ven'os kaj, kaŝ'it'a
En arb'et'aĵ’ de rok'o, mi atend'os
De vi signal'o'n.—Tamen dir'u, kial
Vi nun medit'as? Vi'a'n frunt'o'n kovr'is
Subit'e ia ombr'o de mal'ĝoj'o.

IFIGENIO.

Pardon'u! Kiel la sen'pez'a'j nub'o'j
Antaŭ'e de la sun'o, tiel flug'as
Mal'grand'a zorg'o antaŭ mi'a kor'o.

PILADO.

Ne tim'u! Nur por tromp'i la danĝer'o
Si'n lig'is kun la tim'o. Ambaŭ est'as
Kun'ul'o'j.

IFIGENIO.

Tamen ne mal'nobl'a est'as
La zorg'o, kiu pen'as mi'n avert'i,
Ke mi ne tromp'u mi'a'n reĝ'o'n, kiu
Por mi far'iĝ'is kvazaŭ du'a patr'o.

PILADO.

La hom'o'n, kiu buĉ'as vi'a'n frat'o'n!

IFIGENIO.

La hom'o'n, kiu far'is al mi bon'o'n.

PILADO.

Se la neces’ ordon'as, ĝi ne est'as
Mal'dank'o.

IFIGENIO.

Tamen rest'as ĝi mal'dank'o;
Nur la neces’ ĝi'n sen'kulp'ig'as.

PILADO.

Prav'a
Vi est'as antaŭ di'o'j, antaŭ hom'o'j.

IFIGENIO.

Sed mi'a propr'a kor'o ne silent'as.

PILADO.

Tro-sever'ec'o est'as fier'ec'o.

IFIGENIO.

Mi tio'n ne esplor'as, mi nur sent'as.

PILADO.

Kun ĝust'a sent’ vi dev'as vi'n ador'i.

IFIGENIO.

Feliĉ'a est'as kor’ nur tut'e pur'a.

PILADO.

Vi tia vi'n konserv'is en la templ'o;
La viv'o ni'n instru'as est'i mal'pli
Sever'a kontraŭ ni kaj la ali'a'j;
Vi ankaŭ tio'n lern'os. Tiel strang'e
La hom'a gent'o est'as konstru'it'a,
Tiel'e ĉio est'as reciprok'e
Inter'plekt'it'a kaj inter'lig'it'a,
Ke en si mem aŭ kun ali'a'j hom'o'j
Neni'u pov'as rest'i tut'e pur'a
Aŭ sen'konfuz'a. Ni ne dev'as est'i
Juĝ'ant'o'j pri ni mem. La hom'o dev'as
Nur marŝ'i kaj observ'i si'a'n voj'o'n;
Ĉar tre mal'oft'e hom'o ĝust'e taks'as
Far'it'a'j'n si'a'j'n far'o'j'n, sed li preskaŭ
Neniam sci'as taks'i la far'at'a'j'n.

IFIGENIO.

Vi preskaŭ mi'n konvink'is.

PILADO.

Sed por kio
Konvink'i, se elekt'o ne ekzist'as?
Por sav'i frat'o'n, vi'n kaj la amik'o'n,
Nur unu voj’ ekzist'as; tial rest'as
Nur la demand’, ĉu ni la voj'o'n ir'as?

IFIGENIO.

Ho, las'u mi'n hezit'i! ĉar vi mem
Ne far'us kun anim'a trankvil'ec'o
Tiel'a'n mal'just'aĵ'o'n kontraŭ hom'o,
De kiu vi ricev'is nur bon'far'o'j'n.

PILADO.

Se ni pere'os, tiam vi'n atend'as
Riproĉ'o pli sever'a, konduk'ant'a
Al mal'esper’. Vi cert'e ne kutim'is
Sufer'i perd'o'j'n, se nun, por evit'i
Grand'eg'a'n mal'feliĉ'o'n, vi ne vol'as
Ofer'i eĉ vort'et'o'n de mal'ver'o.

IFIGENIO.

Ho, se mi en mi port'us vir'a'n kor'o'n,
Por kiu, se ĝi i'o'n jam decid'is,
Ali'a'j ĉiu'j voĉ'o'j rest'as mut'a'j!

PILADO.

Vi van'e ŝancel'iĝ'as. Nun ordon'as
La fer'a man'o de la neces'ec'o,
Kaj ĝi'a serioz'a sign'o est'as
Plej alt'a leĝ'o, kiu'n eĉ la di'o'j
Obe'i dev'as. La ne'konsil'ebl'a
Frat'in'o de l’ etern'a sort'o reg'as
Silent'e. Se sur vi'n ĝi i'o'n met'is,
Vi tio'n port'u! kaj se ĝi ordon'is,
Plen'um'u sen'disput'e. La ceter'a'n
Vi ĉio'n sci'as. Baldaŭ mi re'ven'os,
Por pren'i el la sankt'a vi'a man'o
De ni'a sav’ la bel'a'n sigel'il'o'n.

Scen'o Kvin'a.
IFIGENIO (sol'a).

Mi sekv'u li'n; ĉar mi la mi'a'j'n vid'as
Urĝ'ant'e en danĝer'o. Tamen ve!
La propr'a mi'a sort'o mi'n tim'ig'as.
Ĉu mi ne sav'u la esper'o'n, kiu'n
Mi en sol'ec'o tiel bel'e nutr'is?
Ĉu la mal'ben'o daŭr'u do etern'e?
Ĉu tiu gent’ neniam si'n re'lev'u
Kun nov'a ben'o? Ĉio ja for'pas'as!
Feliĉ'o la plej bon'a kaj de l’ viv'o
Plej bel'a'j fort'o'j fin'e mal'aper'as!
Pro kio do mal'ben’ ne mal'aper'us?
Ĉu tie ĉi kaŝ'it'a, de'ŝir'it'a
De la kur'ant'a sort’ de mi'a dom'o,
Mi van'e do esper'is, ke mi iam
Per pur'a man'o kaj per pur'a kor'o
La makul'it'a'n dom'o'n sen'pek'ig'os?
Apenaŭ mi'a frat’ en mi'a'j brak'o'j
De sufer'eg’ mirakl'e re'san'iĝ'as,
Apenaŭ long'e sopir'it'a ŝip'o
Al'proksim'iĝ'as, por mi'n for'konduk'i
Al la haven'o de la hejm'a land'o,—
La surd'a neces'ec'o sur mi'n met'as
Per fer'a man'o jam du'obl'a'n krim'o'n:
For'rab'i sankt'a'n, al mi konfid'it'a'n
Kaj ador'at'a'n bild'o'n kaj sam'temp'e
Fripon'e tromp'i vir'o'n, kiu zorg'is
Pri mi'a viv'o kaj pri mi'a sort'o.
Ho, mi jam tim'as, ke en mi'a kor'o
Ek'ĝerm'i iam pov'as abomen'o,
Ke la mal'am’ profund'a de l’ titan'o'j
Rilat'e al la di'o'j de Olimp'o
Jam ankaŭ mi'a'n delikat'a'n brust'o'n
Ek'kapt'us per ung'eg'o'j de vultur'o!
Ho, bon'a'j di'o'j, sav'u mi'n kaj sav'u
En la anim'o mi'a vi'a'n bild'o'n!
En la orel'o'j la mal'nov'a kant'o,
Jam forges'it'a, nun al mi re'son'as,
La kant'o, kiu'n kant'is kun terur'o
La Park'o'j, kiam de la or'a seĝ'o
Tantal'o fal'is. Ili mem sufer'is
Kun la amik'o. En ili'a brust'o
Vent'eg'o bru'is, kaj terur'a est'is
Ili'a kant'o. En la infan'ec'o
Mi aŭd'is ĝi'n de mi'a vart'ist'in'o;
Mi bon'e ĝi'n memor'as.

Ho, gent'o de hom'o'j,
Vi tim'u la di'o'j'n,
Ĉar ili reg'ad'o'n
Etern'e posed'as
Kaj pov'as ĝi'n uz'i
Laŭ si'a bon'trov'o.

Plej tim'u la hom'o,
Se di'o'j li'n lev'is!
Sur rif'o'j kaj nub'o'j
Jen star'as la seĝ'o'j
Ĉe tabl'o'j el or'o.

Aper'as mal'pac'o,
Kaj fal'as la gast'o'j
Kun hont’ kaj ofend'o'j
En nokt'a'j'n profund'o'j'n
Kaj tie lig'it'a'j
Atend'as nur van'e
Just'ec'o'n kaj juĝ'o'n.

Sed rest'as la mastr'o'j
En fest'o'j etern'a'j
Ĉe l’ tabl'o'j el or'o.
Kaj el la abism'o'j
La spir’ de l’ titan'o'j
Ofer'e fal'int'a'j
Per fum'a'j nub'et'o'j
Al ili lev'iĝ'as.

Kaj ili de'turn'as
Ben'ant'a'n okul'o'n
De tut'a la gent'o,
Kaj eĉ en la nep'o
La iam am'it'a'j
La trajt'o'j de l’ av'o
Jam ili'n incit'as.

Tiel kant'is la Park'o'j;
Kaj la ekzil'it'o
En nokt'a'j kavern'o'j
Aŭskult'as la kant'o'n
Kaj, pri la infan'o'j
Kaj nep'o'j pens'ant'e,
Balanc'as la kap'o'n.

Akt'o Kvin'a.

Scen'o Unu'a.

TOAS. ARKAS.

ARKAS.

Mi dev'as kun konfuz’ al vi konfes'i,
Ke mi ne sci'as, kie'n la suspekt'o'n
Mi dev'as nun direkt'i. Ĉu ĝi est'as
Ruz'aĵ'o de l’ kapt'it'o'j, kiu'j pen'as
Sekret'e kur'i for? Ĉu la pastr'in'o
Al ili don'as help'o'n? Pli kaj pli
La fam'o kresk'as, ke la ŝip'o, kiu
Al ni al'port'is ambaŭ la fremd'ul'o'j'n,
Ankoraŭ ie star'as en la golf'o;
Kaj tiu frenez'ec'o de la vir'o,
Kaj tiu re'sankt'ig'o, la pretekst'o
De la prokrast'o, vek'as ĉiam pli
Suspekt'o'n kaj postul'as si'n'gard'ec'o'n.

TOAS.

Rapid'e al ni ven'u la pastr'in'o!
Kaj post'e ir'u, akr'e kaj rapid'e
Esplor'u, serĉ'u sur la tut'a bord'o,
De l’ promontor'o ĝis la arb'ar'et'o
De la di'in’. Sed sankt'a'n la profund'o'n
Respekt'u; nur embusk'o'n saĝ'e far'u,
Atak'u la fremd'ul'o'j'n kaj, trov'int'e,
Laŭ la kutim'o vi'a ili'n kapt'u.

Scen'o Du'a.
TOAS (sol'a).

Terur'e nun altern'as la koler'o
En mi'a kor’: jen kontraŭ ŝi, en kiu
Mi vid'is tiel pur'a'n sankt'ul'in'o'n,
Jen kontraŭ mi, ĉar per mal'sever'ec'o
Kaj per bon'ec'o mi ŝi'n mem eduk'is
Por la perfid'o. Hom'o tre facil'e
Al'kutim'iĝ'as al la sklav'a stat'o
Kaj baldaŭ lern'as plen'a'n obe'ad'o'n,
Se oni li'a'n tut'a'n liber'ec'o'n
For'pren'as. Jes, se en la krud'a'n man'o'n
De la pra'patr'o'j mi'a'j ŝi en'fal'us,
Ŝi est'us ĝoj'a, se ŝi mem sav'iĝ'us,
Ŝi dank'e alt'e ŝat'us si'a'n sort'o'n
Kaj antaŭ la altar'o fremd'a'n sang'o'n
Volont'e verŝ'us, kaj la neces'aĵ'o'n
Ŝi nom'us sankt'a dev'o. Dum'e nun
En ŝi'a brust’ bon'ec'o mi'a nask'as
Dezir'o'n arogant'a'n. Van'e mi
Esper'is, ke mi ŝi'n al mi al'lig'os;
Ŝi mem por si prepar'as si'a'n sort'o'n.
Per flat'o'j ŝi akir'is mi'a'n kor'o'n;
Se al la flat'o'j nun mi kontraŭ'star'os,
Ŝi per ruz'aĵ'o kaj per tromp'o serĉ'os
Al si la voj'o'n, kaj bon'ec'o mi'a
Al ŝi aper'as kiel posed'aĵ'o,
De long'e jam al ŝi aparten'ant'a.

Scen'o Tri'a.

IFIGENIO. TOAS.

IFIGENIO.

Vi vok'as! Kio vi'n al ni ven'ig'as?

TOAS.

Ofer'o'n vi prokrast'is; dir'u, kial?

IFIGENIO.

Al Arkas ĉio'n klar'e mi rakont'is.

TOAS.

De vi mi vol'us tio'n aŭd'i.

IFIGENIO.

Temp'o'n
Al vi Diano don'as, por pri'pens'i.

TOAS.

Mi pens'as, ke ĉi tiu temp'o est'as
Tre taŭg'a por vi mem.

IFIGENIO.

Se vi'a kor'o
En la decid’ kruel'a rigid'iĝ'is,
Por kio do vi ven'is? Reĝ'o, kiu
Postul'as kruel'aĵ'o'n, pov'as trov'i
Sufiĉ'e da serv'ant'o'j, kiu'j ĝoj'e
Por rekompenc'o pren'os sur si'n mem
Du'on'o'n de l’ mal'ben'o, kaj la reĝ'o
Almenaŭ ŝajn'e rest'us sen'makul'a.
En pez'a nub'o far'as Jupiter'o
Decid'o'j'n, kaj send'at'o'j li'a'j port'as
Pere'o'n al la kap'o'j mal'feliĉ'a'j;
Sed li trankvil'e marŝ'as en la alt'o'j,
Ne'ating'ebl'a di'o en vent'eg'o.

TOAS.

La sankt'a lip'o kant'as nun sovaĝ'e.

IFIGENIO.

Ne la pastr'in'o nun al vi parol'as,
Sed la fil'in'o de Agamemnono.
De ne'kon'at'a virg'ul'in’ la vort'o
Sankt'ec'o'n por vi hav'is; nun subit'e
Al la princ'in'o vol'as vi ordon'i?
Ho, ne! De la plej fru'a'j mi'a'j jar'o'j
Mi lern'is obe'ad'o'n, en komenc'o
Al la ge'patr'o'j, post'e al di'in'o,
Kaj plej liber'a mi mi'n ĉiam sent'is
En obe'ad'o; tamen sub'met'iĝ'i
Al krud'a vort'o kaj ordon’ kruel'a
De vir'o—tio'n mi neniam lern'is.

TOAS.

Ne mi—mal'nov'a leĝ’ al vi ordon'as.

IFIGENIO.

Avid'e ni al'lig'as ni'n al leĝ'o,
Se la pasi'o'n ni'a'n ĝi favor'as.
Al mi ali'a, pli mal'nov'a leĝ'o
Parol'as kaj ordon'as kontraŭ'star'i:
La leĝ'o, kiu dir'as, ke fremd'ul'o
Por ĉiu hom'o dev'as est'i sankt'a.

TOAS.

Vid'ebl'e la kapt'it'o'j por vi est'as
Tre kar'a'j; ĉar de grand'a ekscit'iĝ'o
Vi la plej ĉef'a'n vort'o'n de l’ saĝ'ec'o
Forges'as, kiu dir'as: ne incit'u
La potenc'ul'o'n!

IFIGENIO.

Sed ĉu mi parol'as,
Ĉu mi silent'as, vi ja sci'as, kio
En mi'a kor'o est'as nun kaj ĉiam.
Ĉu re'memor'o pri egal'a sort'o
Ne nask'as la kompat'o'n en la kor'o?
Kaj tiom pli en mi'a kor’! En ili
Mi'n mem mi vid'as. Antaŭ la altar'o
Mi mem ja trem'is, kaj la fru'a mort'o
Solen'e mi'n ĉirkaŭ'is genu'ant'a'n;
Jam la tranĉ'il’ ek'bril'is, por tra'bor'i
La brust'o'n, plen'a'n de bol'ant'a viv'o,
Terur'o tra'penetr'is mi'a'n kor'o'n,
Mi ferm'is la okul'o'j'n, kaj—mirakl'e
Mi trov'is sav'o'n. Se al ni la di'o'j
Favor'e send'is sav'o'n kontraŭ mort'o,
Ĉu ĝi ne est'as ni'a sankt'a dev'o
Re'pag'i tio'n al mal'feliĉ'ul'o'j?
Vi tio'n sci'as, vi mi'n kon'as, tamen
Vi vol'as nun per'fort'e mi'n dev'ig'i!

TOAS.

Obe'u la ofic'o'n, ne la reĝ'o'n!

IFIGENIO.

Ha, ĉes'u! ne bel'ig'u la per'fort'o'n,
Ĝoj'ant'a'n de vir'in'a mal'fort'ec'o!
Liber'a mi nask'iĝ'is, kiel vir'o.
Se nun la fil'o de Agamemnono
Trov'iĝ'us antaŭ vi kaj vi al'trud'us
Al li postul'o'n, kiu'n vi ne dev'as:
Li ankaŭ hav'as glav'o'n, hav'as brak'o'n,
Por si'a'j'n rajt'o'j'n antaŭ vi defend'i.
Sed mi neni'o'n hav'as krom la vort'o'j,
Kaj nobl'a vir'o dev'as dec'e ŝat'i
La vort'o'n de vir'in'o.

TOAS.

Mi ĝi'n ŝat'as
Pli, ol mi ŝat'us glav'o'n de la frat'o.

IFIGENIO.

Ŝanĝ'iĝ'as la sukces’ en la batal'o;
Ne taks'u mal'amik'o'n tro mal'fort'a.
Eĉ mal'fort'ul'o'n la natur’ ne las'is
Sen help'o kontraŭ pugn'o de fort'ul'o.
Ĝi al li don'is ruz'o'n, artifik'o'j'n;
Li ced'as, li prokrast'as, ĉirkaŭ'ir'as.
Jes, la fort'ul’ merit'as la ruz'aĵ'o'j'n.

TOAS.

Ruz'aĵ'o'n neni'ig'as si'n'gard'ec'o.

IFIGENIO.

Anim'o pur'a ruz'o'n ne bezon'as.

TOAS.

Vi'n mem vi ne'si'n'gard'e ja kondamn'as!

IFIGENIO.

Ho, se vi vid'us, kiel la anim'o
En mi batal'as fort'e, por re'bat'i
Mal'bon'a'n tent'o'n tuj en la komenc'o!
Do sen'defend'a antaŭ vi mi star'as?
La bel'a'n pet'o'n, tiu'n ĉarm'a'n branĉ'o'n,
En man'o de vir'in'o pli potenc'a'n
Ol glav'o kaj ol lanc'o, vi for'puŝ'as?
Per kio do mi pov'as mi'n defend'i?
Ĉu mi mirakl'o'n pet'u de l’ di'in'o?
Ĉu en mi mem jam fort'o ne ekzist'as?

TOAS.

Mi vid'as, ke la sort'o de l’ fremd'ul'o'j
Vi'n tre mal'trankvil'ig'as. Kiu'j est'as
La vir'o'j, kiu'j tiom vi'n zorg'ig'as?

IFIGENIO.

La vir'o'j—ili est'as—mi supoz'as,
Ke ili est'as grek'o'j.

TOAS.

Sam'land'an'o'j?
Kaj cert'e ja en vi ili re'vek'is
La bel'a'n bild'o'n de re'ven'o hejm'e'n?

IFIGENIO (post mal'long'a silent'o).

Ĉu por kuraĝ'a, ne aŭd'it'a far'o
La rajt'o'n hav'as sol'e nur la vir'o?
Ĉu ne'ebl'aĵ'o'n sol'e li al'prem'as
Al si'a fort'a kaj hero'a brust'o?
Sed kio'n oni nom'as grand'a? Kio
Kun ekscit'ad'o lev'as la anim'o'n
De ĉiam ripet'ant'a rakont'ant'o,
Se ne la far'o, kiu preskaŭ tut'e
Sukces'o'n ne promes'as, kiu'n tamen
Kuraĝ'a hom'o brav'e entrepren'as?
Ĉu tiu, kiu sol'a en la nokt'o
Penetr'as en tend'ar'o'n mal'amik'a'n
Kaj kiel flam'o ne antaŭ'vid'it'a
Atak'as furioz'e la dorm'ant'o'j'n
Kaj vek'iĝ'ant'o'j'n, fin'e, atak'it'a
De l’ lev'iĝ'int'o'j, tamen for'rapid'as
Kun mult'o da akir'o,—ĉu li sol'a
Merit'as glor'o'n? Ĉu nur tiu, kiu
La voj'o'n sen'danĝer'a'n mal'ŝat'ant'e,
Kuraĝ'e pas'as mont'o'j'n kaj arb'ar'o'j'n,
Por land'o'n liber'ig'i de rab'ist'o'j?
Por ni neni'o rest'as? Ĉu vir'in'o
Natur'a'n si'a'n rajt'o'n dev'as perd'i?
Sovaĝ'a est'i kontraŭ sovaĝ'ul'o'j,
La rajt'o'n de la glav’ de vi for'rab'i
Laŭ manier'o de amazon'in'o'j
Kaj la prem'ad'o'n venĝ'i nur per sang'o?
En mi'a brust'o ond'as mal'kviet'e
Kuraĝ'a entrepren'o: mi konsci'as,
Ke mi riproĉ'o'n grand'a'n ne evit'os,
Nek mal'feliĉ'o'n, se ĝi ne sukces'os;
Sed mi al vi trans'don'as mi'a'n sort'o'n,
Ho, di'o'j! Se vi am'as la just'ec'o'n,
Kiel pri vi glor'ant'e oni dir'as,
Ho, tiam montr'u ĝi'n per vi'a help'o
Kaj nun per mi la ver'o'n vi honor'u!
Jes, sci'u, reĝ'o, est'as prepar'at'a
Sekret'a tromp'o. Van'e vi demand'os
Pri la kapt'it'o'j; ili est'as for
Kaj jam ating'as la amik'o'j'n, kiu'j
Ĉe l’ bord'o ili'n kun la ŝip’ atend'as.
La pli mal'jun'a, kiu'n la mal'san'o
Ĉi tie kapt'is kaj nun jam for'las'is,—
Li est'as—jes—Oresto, mi'a frat'o;
La du'a est'as li'a konfid'at'o,
Amik'o li'a de l’ plej jun'a'j jar'o'j,
Pilado. Ili'n send'is Apolon'o
El Delf'o'j al ĉi tiu ni'a bord'o,
Kun la ordon’ la bild'o'n de Diano
For'rab'i kaj ven'ig'i la frat'in'o'n
Al li, kaj rekompenc'e por ĉi tio
Al la persekut'at'o de l’ furi'o'j,
Al la kulp'ul'o pri patr'in'a sang'o
La liber'iĝ'o'n li promes'is don'i.
Ni'n ambaŭ, kiu'j tut'e sol'a'j rest'as
El la Tantal'a dom'o, mi nun met'is
En vi'a'j'n man'o'j'n: pere'ig'u ni'n,
Se vi'a konscienc'o ĝi'n permes'as!

TOAS.

Vi pens'as, ke la skit'o la barbar'a
Aŭskult'os tiu'n voĉ'o'n de la ver'o
Kaj de l’ hom'ec'o, kiu'n ne aŭskult'is
La grek’ Atreo?

IFIGENIO.

Ĝi'n aŭskult'as ĉiu,
Sub kiu ajn ĉiel'o li nask'iĝ'is,
Se nur la font'o de la viv'o pur'e
Tra li'a brust'o flu'as.—Kio'n, reĝ'o,
Vi nun por ni silent'e en la kor'o
Prepar'as? Se ĝi est'as pere'ig'o,
Ho, tiam mi'n mort'ig'u la unu'a'n!
Ĉar nun'e, kiam plu neni'a sav'o
Por ni jam rest'as, nun mi plen'e sent'as
La tut'a'n terur'ec'o'n de l’ danĝer'o,
En kiu'n mi per mi'a'j propr'a'j man'o'j
Nun ĵet'is mi'a'j'n kar'a'j'n. Ve, ho ve!
Mi vid'os ili'n antaŭ mi lig'it'a'j'n!
Kun kia kor'o dir'os mi adiaŭ
Al mi'a frat'o, kiu'n mi mort'ig'as?
Neniam en okul'o'j'n la am'at'a'j'n
Mi pov'os plu rigard'i!

TOAS.

Do tiel'e
Per art'a el'pens'ad'o la tromp'ist'o'j
El'teks'is ret'o'n ĉirkaŭ vi'a kap'o
Al vi, la long'a'temp'e izol'it'a!
El tio, kio'n vi'a kor’ dezir'is,
Facil'e ili far'is por vi kred'o'n!

IFIGENIO.

Ne, reĝ'o, ne! Mi'n tromp'i oni pov'us,
Sed tiu'j est'as ver'a'j kaj fidel'a'j.
Se la esplor’ ali'e al vi montr'os,
Vi tiam pov'as ili'n pere'ig'i,
Vi tiam mi'n for'puŝ'u kaj pro pun'o
Por mi'a mal'saĝ'ec'o mi'n for'pel'u
Al la mal'gaj'a kaj sen'hom'a bord'o
De rif'a kaj sovaĝ'a insul'et'o!
Sed se montr'iĝ'os, ke la vir'o est'as
La kar'a kaj am'at'a mi'a frat'o,
Ho, tiam las'u ni'n liber'e ir'i,
Kaj kiel antaŭ nun por la frat'in'o,
Vi nun por la ge'frat'o'j est'u bon'a!
La patr'o mi'a mort'is de l’ edz'in'o,
Kaj ŝi de l’ fil'o. Last'a la esper'o
De la Atrea gent’ sur li ten'iĝ'as.
Permes'u do, ke mi kun pur'a kor'o
Kaj pur'a man'o ir'u al la hejm'o,
Por tie ni'a'n dom'o'n sen'pek'ig'i!
Plen'um'u vi'a'n vort'o'n! Vi promes'is,
Ke se mi iam hav'os la ebl'ec'o'n
Re'ir'i al la mi'a'j, vi mi'n las'os:
Nun la ebl'ec'o ven'is. Reĝ'a vort'o
Ne est'as kiel vort'o de simpl'ul'o'j:
Li ne promes'as nur por embaras'e
Moment'e liber'iĝ'i de l’ pet'ant'o,
Li ankaŭ ne promes'as, se li kred'as,
Ke la plen'um’ neniam pov'as ven'i.
Nur tiam li ek'sent'as la alt'ec'o'n
De la valor'o si'a, se li pov'as
Feliĉ'o'n don'i al la atend'ant'o.

TOAS.

Simil'e kiel fajr'o kontraŭ akv'o
Batal'e si'n defend'as kaj muĝ'ant'e
Eksterm'i pen'as si'a'n mal'amik'o'n,
Tiel'e nun batal'as la koler'o
En mi'a brust'o kontraŭ vi'a'j vort'o'j.

IFIGENIO.

Ho, las'u do, ke vi'a favor'kor'o,
Simil'a al la sankt'a ofer'flam'o,
Por mi ek'bril'u, dolĉ'e ĉirkaŭ'at'a
De dank'o kaj de ben'o kaj de ĝoj'o!

TOAS.

Ho, di'o'j, kiel oft'e tiu voĉ'o
Mi'n kviet'ig'is!

IFIGENIO.

Don'u vi'a'n man'o'n,
Ĝi est'u por mi sign'o de la pac'o!

TOAS.

Tro mult'e vi postul'as tro rapid'e.

IFIGENIO.

Bon'far'o'j ne bezon'as pri'pens'ad'o'n.

TOAS.

Tre mult'e! ĉar tre oft'e post la bon'o
Ja sekv'as la mal'bon'o.

IFIGENIO.

Nur la dub'o
Mal'bon'o'n pov'as far'i el la bon'o.
Ne dub'u, sed plen'um'u mi'a'n pet'o'n
Liber'e, kiel dikt'as vi'a sent'o!

Scen'o Kvar'a.

ORESTO (arm'it'a). La Sam'a'j.

ORESTO (turn'it'a al la scen'ej'o).

Du'obl'e streĉ'u ĉiu'j'n vi'a'j'n fort'o'j'n,
Re'bat'u ili'n, rest'as nur moment'o!
Ne ced'u, kovr'u voj'o'n al la ŝip'o
Por mi kaj la frat'in'o! Ven'u tuj!
(Al Ifigenio, ne vid'ant'e la reĝ'o'n.)
Ni est'as perfid'it'a'j. Tre mal'mult'e
Da temp'o ni dispon'as por la kur'o.
Rapid'u!
(Li ek'vid'as la reĝ'o'n.)

TOAS (kapt'ant'e la glav'o'n).

Tie, kie mi al'est'as,
Neni'u pov'as ten'i ne'pun'at'e
La glav'o'n nud'ig'it'a'n!

IFIGENIO.

Ne profan'u
Per furioz'o kaj per mort'ig'ad'o
La templ'o'n de l’ di'in’. Al la amas'o
Ordon'u star'i pac'e kaj aŭskult'u
Pastr'in'o'n kaj frat'in'o'n!

ORESTO.

Dir'u, kiu
Li est'as, tiu, kiu ni'n minac'as?

IFIGENIO.

Respekt'u en li reĝ'o'n, kiu est'is
Por mi la du'a patr'o! Ne koler'u
Mi'n, frat'o! La infan'a mi'a kor'o
Konfid'e met'is ni'a'n tut'a'n sort'o'n
En li'a'n man'o'n. Vi'a'n entrepren'o'n
Konfes'is mi al li kaj mi tiel'e
Anim'o'n mi'a'n sav'is de perfid'o.

ORESTO.

Ĉu pac'e li permes'as for'vetur'o'n?

IFIGENIO.

Mi'n silent'ig'as vi'a nud'a glav'o.

ORESTO (en'ig'ant'e la glav'o'n en la ing'o'n).

Parol'u! mi obe'as vi'a'j'n vort'o'j'n.

Scen'o Kvin'a.

La Sam'a'j. PILADO kaj tuj post li ARKAS (ambaŭ kun nud'ig'it'a'j glav'o'j).

PILADO.

Ne perd'u temp'o'n! Jam la last'a'j'n fort'o'j'n
La ni'a'j nun kolekt'is; re'paŝ'ant'e,
Ced'ant'e mal'rapid'e, ili est'as
Prem'at'a'j en direkt'o al la mar'o.
Sed kia'n parol'ad'o'n inter princ'o'j
Mi vid'as! Tio est'as ja sen'dub'e
La respekt'at'a kap'o de la reĝ'o!

ARKAS.

Kviet'e, kiel ĝi al vi konven'as,
Vi, reĝ'o, star'as kontraŭ mal'amik'o'j.
La arogant'a entrepren'o est'os
Pun'it'a baldaŭ. La an'ar’ ili'a
Fal'ant'e ced'as; jam la ŝip'o est'as
En ni'a'j man'o'j. Vi nur vort'o'n dir'u,
Kaj tut'a ĝi en fajr'o star'os.

TOAS.

Ir'u,
Al la popol’ ordon'u trankvil'iĝ'i!
Neni'u tuŝ'u nun la mal'amik'o'j'n,
Dum ni parol'as!
(Arkas for'ir'as.)

ORESTO.

Mi akcept'as. Ir'u,
Amik'o mi'a kar'a, kaj kolekt'u
La rest'o'n de l’ an'ar'o! kaj silent'e
Atend'u, ĝis ni vid'os, kia'n fin'o'n
Al ni'a'j far'o'j la ĉiel’ prepar'is!
(Pilado for'ir'as.)

Scen'o Ses'a.

IFIGENIO. TOAS. ORESTO.

IFIGENIO.

Mi trem'as. Antaŭ ol komenc'as vi parol'i,
Mi pet'as, liber'ig'u mi'n de zorg'o'j!
Mi tim'as mal'feliĉ'o'n, se vi, reĝ'o,
La voĉ'o'n de l’ just'ec'o ne aŭskult'os,
Aŭ vi, ho mi'a frat'o, ne re'ten'os
La rapid'em'a'n flam'o'n de l’ jun'ec'o.

TOAS.

Mi, kiel pli mal'jun'a, est'as pret'a
Re'ten'i la koler'o'n. Dir'u, kiel
Vi pruv'os, ke vi ver'e est'as fil'o
De l’ reĝ’ Agamemnono kaj la frat'o
De ŝi?

ORESTO.

Jen, vid'u, est'as tiu glav'o,
Per kiu li batal'is kun Troj'an'o'j.
De li'a mort'ig'int'o mi ĝi'n pren'is
Kaj mi la di'o'j'n pet'is, ili don'u
Al mi la kuraĝ'ec'o'n kaj la brak'o'n
Kaj la feliĉ'o'n de la grand'a reĝ'o,
Sed nur pli bel'a'n mort'o'n. Nun elekt'u
El vi'a'j milit'ist'o'j la plej nobl'a'n
Kaj li'n batal'e kontraŭ mi star'ig'u!
Neni'e sur la ter'o al fremd'ul'o
Tiel'a pet'o est'as rifuz'at'a.

TOAS.

Ĉe ni antikv'a mor'o al fremd'ul'o
Neniam don'is tiu'n rajt'o'n.

ORESTO.

Sekv'e
De vi kaj mi la mor'o komenc'iĝ'u!
Per imit'ad'o tut'a la popol'o
La nobl'a'n ag'o'n de l’ reg'ant'o baldaŭ
Sankt'ig'os kiel leĝ'o'n. Mi batal'u
Ne sol'e por ni mem,—sed mi, fremd'ul'o,
Batal'u por la rajt'o'j de fremd'ul'o'j!
Se mi pere'os, tiam decid'iĝ'os
Kun mi'a sort'o ankaŭ sort’ ili'a;
Sed se mi hav'os la feliĉ'o'n venk'i,
Neniam paŝ'u sur ĉi tiu'n bord'o'n
Fremd'ul'o, kiu'n ne renkont'os tuj
Rigard'o de la plej help'em'a am'o,
Kaj ĉiu for'ŝip'iĝ'u konsol'it'a!

TOAS.

Vi al mi ŝajn'as ind'a, ho, jun'ul'o,
La patr'o'j'n, kiu'j'n vi la vi'a'j nom'as.
Tre mult'e da kuraĝ'a'j, nobl'a'j vir'o'j
Mi'n akompan'as; sed en mi'a aĝ'o
Mi mem ankoraŭ kontraŭ mal'amik'o
Volont'e star'as, kaj mi est'as pret'a
Kun vi la sort'o'n prov'i de l’ batal'o.

IFIGENIO.

Ho ne, ho ne! Tiel'a'n sang'a'n pruv'o'n
La di'o'j ne permes'os! Pren'u for
De l’ glav'o vi'a'n man'o'n! Pens'u, reĝ'o,
Pri mi kaj mi'a sort'o! La batal'o
Rapid'e decid'it'a etern'ig'as
La vir'o'n; se eĉ fal'as li, la kant'o
Li'n glor'as. Tamen la sen'fin'a'j larm'o'j
De la rest'int'o'j, do vir'in’ am'at'a,
Ne est'as kalkul'at'a'j; la poet'o
Silent'as pri la mil'o'j de la tag'o'j
Kaj de la nokt'o'j, kiam orf'ig'it'a
Anim'o van'e vok'as la perd'it'o'n,
Silent'e konsum'iĝ'as, sopir'ant'e.
Mi'n mem avert'is tuj en la komenc'o
La zorg'o, ke mi'n tromp'o de rab'ist'o
Ne ŝtel'u for el mi'a rifuĝ'ej'o
Kaj ne for'don'u mi'n al la sklav'ec'o.
Kaj diligent'e far'is mi demand'o'j'n,
Pri ĉio plej detal'e inform'iĝ'is
Postul'is sign'o'j'n, kaj nun mi'a kor'o
Jam est'as tut'e cert'a. Vid'u tie
Sur li'a dekstr'a man'o la makul'o'n
Tri'stel'a'n, kiu tuj post la nask'iĝ'o
Ĉe li aper'is kaj pri kiu dir'is
La pastr'o, ke ĝi est'as antaŭ'sign'o
De pez'a far'o, kiu'n por la man'o
Rezerv'is la destin'o. Kaj du'obl'e
Konvink'a por mi est'as la cikatr'o
Ĉi tie, ĝust'e super li'a brov'o.
Ankoraŭ kiam est'is li infan'o,
Elektro iam per ne'si'n'gard'ec'o
Fal'ig'is li'n; li traf'is tri'pied'o'n
Kaj vund'is brov'o'n.—Jes, ĝi est'as li!
Kaj ĉu la simil'ec'o al la patr'o,
Ĉu la intern'a ĝoj’ de mi'a kor'o
Ne est'as cert'ig'ant'a'j atest'ant'o'j?

TOAS.

Kaj se eĉ vi'a'j vort'o'j ĉiu'n dub'o'n
En mi for'ig'us, kaj eĉ se mi brid'us
En mi'a brust'o tut'a'n la koler'o'n,
Ni tamen dev'us inter ni decid'i
Per batal'il'o'j: pac'o'n mi ne vid'as.
Ĉar ili ven'is,—vi ĝi'n mem konfes'as,
Por rab'i for la bild'o'n de l’ di'in'o;
Ĉu mi trankvil'e tio'n ĉi toler'u?
La grek'o oft'e ĵet'as avid'eg'e
Okul'o'n al trezor'o'j mal'proksim'a'j
De la barbar'o'j, al la or'a fel'o,
Aŭ al ĉeval'o'j, al fil'in'o'j bel'a'j;
Ne ĉiam tamen ruz'o kaj per'fort'o
Kun mal'honest'e akir'it'a hav'o
Feliĉ'e ili'n hejm'e'n re'ven'ig'is.

ORESTO.

La bild’, ho reĝ'o, ni'n ne mal'pac'ig'u!
Nun jam klar'iĝ'is la erar'o, kiu'n
La di'o met'is ĉirkaŭ ni'a'n kap'o'n,
Simil'e al vual'o, kiam li
Dezir'is, ke ĉi tie'n ni vojaĝ'u.
Mi pet'is, ke li don'u al mi help'o'n,
Por liber'iĝ'i de l’ furi'o'j; tiam
La di'o dir'is: “Kiam la frat'in'o'n,
Rest'ant'a'n kontraŭ'vol'e en la templ'o
De l’ mal'proksim'a bord'o de Taŭr'id'o,
Vi re'ven'ig'os en la grek'a'n land'o'n,
Vi tiam liber'iĝ'os de l’ mal'ben'o.”
Ni pens'is, ke la vort'o'j de la di'o
Koncern'as la frat'in'o'n de li mem,
Li tamen pens'is vi'n! La fort'a'j ĉen'o'j
Nun fal'is; vi, sen'kulp'a virg'ul'in'o,
De'nov'e aparten'as al la vi'a'j.
Vi mi'n ek'tuŝ'is, kaj mi re'san'iĝ'is;
En vi'a'j brak'o'j mi'n la last'a'n foj'o'n
Atak'is la mal'san'o plej kruel'e
Kaj plej terur'e sku'is mi'a'n cerb'o'n;
Sed tuj, kiel serpent'o en kavern'o'n,
Ĝi fulm'e mal'aper'is. Kaj per vi
Mi ĝu'as nun de'nov'e plej liber'e
La lum'o'n de la tag'o. La decid'o
De la di'in'o nun al mi montr'iĝ'as
En plen'a bril'o. Kiel sankt'a'n bild'o'n,
Al kiu per mister'a di'a vort'o
La sort'o de la urb'o al'lig'iĝ'is,
Ŝi vi'n for'pren'is, la protekt'ant'in'o'n
De ni'a dom'o, kaj ŝi vi'n konserv'is
En si'a sankt'a kaj silent'a lok'o,
Ke vi far'iĝ'u ben'o por la frat'o
Kaj por la vi'a'j. Kiam ĉia sav'o
Jam ŝajn'is sen'esper'e for'perd'it'a,
Vi ĉio'n nun al ni re'don'as. Reĝ'o!
Direkt'u vi'a'n kor'o'n al la pac'o!
Vi ne mal'help'u, ke ŝi re'sankt'ig'u
La patr'a'n dom'o'n, ke ŝi mi'n re'don'u
Al la palac'o pent'e pur'ig'it'a
Kaj kron'u mi'n per la antikv'a kron'o!
Re'don'u por la ben'o, kiu'n ŝi
Al vi al'port'is; rajt'o'n pli proksim'a'n
Al ŝi'a frat'o nun permes'u ĝu'i!
La fort'o'n kaj la ruz'o'n, de la vir'o'j
Plej grand'a'n glor'o'n, kovr'as nun per hont'o
La ver'o de ĉi tiu alt'a kor'o,
Kaj pur'a kaj infan'a konfid'ec'o
Al nobl'a vir’ ricev'as rekompenc'o'n.

IFIGENIO.

Memor'u vi'a'n vort'o'n! La parol'o
El la sincer'a kaj fidel'a buŝ'o
Vi'n tuŝ'u! Ni'n rigard'u! La okaz'o
Por tia nobl'a far’ ne oft'e ven'as.
Vi ne rifuz'os; ced'u!

TOAS.

Bon'e, ir'u!

IFIGENIO.

Ne tiel, mi'a reĝ’! Sen vi'a ben'o
Kaj kontraŭ vi'a vol'o mi ne ir'os.
Ni'n ne for'pel'u! Ĉarm'a kor'a rajt'o
De reciprok'a gast'am'ec'o lig'u
Ni'n ambaŭ: kaj tiel'e ne por ĉiam
Ni est'os dis'ig'it'a'j. Tiel sam'e
Profund'e, kiel mi'a'n propr'a'n patr'o'n,
Mi am'as vi'n per mi'a tut'a kor'o,
Kaj tiu sent'o rest'os por etern'e.
Se iam eĉ la plej mal'grav'a hom'o
El vi'a gent'o al orel'o mi'a
Al'port'os son'o'n de la lingv'o, kiu'n
El vi'a buŝ'o aŭd'i mi kutim'is,
Kaj sur la plej mal'riĉ'a mi rimark'os
La kar'a'n form'o'n de la vest'o vi'a:
Mi tiam li'n akcept'os kiel di'o'n,
Mi mem al li pret'ig'os la kuŝ'ej'o'n,
Sid'ig'os li'n sur seĝ'o ĉe la fajr'o,
Demand'os nur pri vi kaj vi'a sort'o.
La di'o'j al vi don'u rekompenc'o'n
Por vi'a'j far'o'j, vi'a bon'kor'ec'o!
Adiaŭ! Turn'u vi'n al ni kaj don'u
Al mi el'kor'a'n vort'o'n de dis'iĝ'o!
Ho, tiam pli kviet'e al la vel'o'j
La vent'o blov'os, kaj pli trankvil'ig'e
El la okul'o'j de la for'ir'ant'o
Silent'a'j larm'o'j flu'os. Ho, adiaŭ!
Por sign'o de antaŭ'a amik'ec'o
La dekstr'a'n man'o'n vi al mi etend'u!

TOAS.

Adiaŭ!

Fin'o.